مریم پورمراد؛ محمدجعفر ملکوتی؛ محمد طهرانی
چکیده
با توجه به بحران کم‌آبی و ضرورت صرفه‌جویی در منابع آب و از سوی دیگر نقش بسزای اسیدهای آلی در کاهش اثرات منفی تنش خشکی، این مطالعه به‌منظور بررسی اثر اسید هیومیک و اسید فولویک بر روی عملکرد گندم (Triticum aestivum L.) و کارایی مصرف آب در شرایط تنش خشکی در مزرعه تحقیقاتی مؤسسه خاک و آب کرج در سال زراعی 95-94 اجرا گردید. این آزمایش در قالب طرح بلوک ...
بیشتر
با توجه به بحران کم‌آبی و ضرورت صرفه‌جویی در منابع آب و از سوی دیگر نقش بسزای اسیدهای آلی در کاهش اثرات منفی تنش خشکی، این مطالعه به‌منظور بررسی اثر اسید هیومیک و اسید فولویک بر روی عملکرد گندم (Triticum aestivum L.) و کارایی مصرف آب در شرایط تنش خشکی در مزرعه تحقیقاتی مؤسسه خاک و آب کرج در سال زراعی 95-94 اجرا گردید. این آزمایش در قالب طرح بلوک کامل تصادفی به‌صورت کرت‌های خرد شده با سه تکرار به اجرا درآمد. عامل اصلی رژیم آبیاری در دو سطح آبیاری کامل و تنش (35 درصد کمتر از نیاز آبی گیاه)، عامل فرعی شامل اسیدهای آلی محلول‌پاشی اسید فولویک در سه سطح با غلظت (صفر، 5 و 10 گرم در لیتر) و مصرف خاکی اسید هیومیک در دو سطح (صفر و 20 کیلوگرم در هکتار) بود. نتایج نشان داد کاربرد توأم اسید فولویک (5 گرم در لیتر) و اسید هیومیک بر روی عملکرد کل و دانه، وزن هزار دانه، ارتفاع اندام هوایی، طول خوشه، تعداد دانه در خوشه و کارایی مصرف آب افزایش معنی‌داری داشت. نتایج نشان داد مصرف خاکی اسید هیومیک در شرایط تنش با 09/9 درصد افزایش عملکرد دانه و محلول‌پاشی اسید فولویک با غلظت 10 گرم در لیتر با 9/24 درصد افزایش عملکرد دانه نسبت به تیمار شاهد آبیاری کامل باعث جبران کاهش عملکرد حاصل از تنش شد. بیشترین کارایی مصرف آب (86/3 کیلوگرم بر متر مکعب) در محلول‌پاشی اسید فولویک با غلظت 10 گرم در لیتر بود. در نتیجه در شرایط تنش خشکی کاربرد اسیدهای آلی می‌تواند سبب بهبود رشد و عملکرد گیاه شود.
مجتبی فتحی؛ احمد لندی؛ محمد طهرانی
چکیده
خاک مهم‌ترین منبع تغذیه گیاه است و هر گونه کمبود یا بیش بود عناصر غذایی در خاک، رشد گیاه را محدود خواهد کرد. بنا بر این درک عوامل موثر بر توزیع عناصر غذایی، برای مدیریت خاک و کاربرد صحیح کودها ضروری است. به منظور بررسی و تعیین فراهمی آهن، منگنز، روی و مس در 98 نمونه از خاک‌های آهکی دشت گلپایگان و ارتباط آن با ویژگیهای اصلی خاک و لندفرم ...
بیشتر
خاک مهم‌ترین منبع تغذیه گیاه است و هر گونه کمبود یا بیش بود عناصر غذایی در خاک، رشد گیاه را محدود خواهد کرد. بنا بر این درک عوامل موثر بر توزیع عناصر غذایی، برای مدیریت خاک و کاربرد صحیح کودها ضروری است. به منظور بررسی و تعیین فراهمی آهن، منگنز، روی و مس در 98 نمونه از خاک‌های آهکی دشت گلپایگان و ارتباط آن با ویژگیهای اصلی خاک و لندفرم این پژوهش انجام شد. بر اساس نتایج دامنه تغییرات میزان عناصر آهن، منگنز، روی و مس قابل عصاره گیری با DTPA به ترتیب 46/6- 04/1، 82/19- 82/1، 24/2 – 02/0 و 38/2- 16/0 میلی-گرم در کیلوگرم بود. کمبود آهن بیشترین گسترش را در منطقه مطالعاتی داشت. سمیت عناصر در هیچیک از نمونه ها مشاهده نگردید. همبستگی معنی داری بین میزان قابل جذب عناصر و برخی ویژگیهای اندازه گیری شده خاک از قبیل بافت، میزان مواد آلی و آهک وجود داشت. آهکی بودن خاک‌ها و پائین بودن مادة آلی از مهم‌ترین عوامل مؤثر بر کمبود عناصر کم مصرف در منطقه است. بین مقدار قابل جذب آهن و منگنز و مس همبستگی مثبت مشاهده شد که می تواند به دلیل منشأ زمین شناسی یکسان این عناصر در خاک‌ها باشد. به رغم شباهت مواد مادری روند متفاوت فرایندهای خاکساز و هوازدگی بر میزان، گسترش و فراهم بودن عناصر کم مصرف تاثیر گذار بوده و واحدهای مختلف اراضی از نظر برخی عناصر تفاوت معنی دار نشان دادند. بیشترین مقدار عناصر ریز مغذی به جز در مورد منگنز در خاک‌های Torrifluvents وجود داشت. کمترین میزان روی و مس به ترتیب در واحدهای اراضی فلات و واریزه های بادبزنی مشاهده و تفاوت آن با دشت‌های سیلابی و دامنه ای (Entisols) معنی دار گردید. می توان گفت درجه متفاوت تکامل خاک از طریق تاثیر بر ویژگیهای خاک چرخه عناصر ریزمغذی را تحت تاثیر قرار می دهد.
فرهاد مشیری؛ محمد معز اردلان؛ محمد طهرانی؛ غلامرضا ثواقبی
چکیده
چکیده
به دلیل حاکمیت شرایط آهکی در خاک، کمبود روی یک عامل محدود کننده تولید گندم در ایران محسوب می شود. یکی از راه های مقابله با این مشکل، کاشت ارقامی است که کارایی جذب روی بیشتری داشته باشند. در این تحقیق تفاوت ده رقم گندم (نه رقم گندم نان و یک رقم گندم دوروم) نسبت به کمبود روی در گلخانه مطالعه شد. دو سطح روی (صفر و 10 میلی گرم روی در کیلوگرم ...
بیشتر
چکیده
به دلیل حاکمیت شرایط آهکی در خاک، کمبود روی یک عامل محدود کننده تولید گندم در ایران محسوب می شود. یکی از راه های مقابله با این مشکل، کاشت ارقامی است که کارایی جذب روی بیشتری داشته باشند. در این تحقیق تفاوت ده رقم گندم (نه رقم گندم نان و یک رقم گندم دوروم) نسبت به کمبود روی در گلخانه مطالعه شد. دو سطح روی (صفر و 10 میلی گرم روی در کیلوگرم خاک) در چهار تکرار به کار رفت. در آزمایش دیگر، ترشح فیتوسیدروفر از ریشه دو رقم گندم با کارایی روی متفاوت (حاصل از نتایج آزمایش گلخانهای) مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که علائم کمبود روی از قبیل ظهور لکه های کم رنگ و نکروزه و کاهش ارتفاع گیاه در ارقام الوند، مهدوی و دوروم بیشتر بود. در شرایط کمبود روی، وزن خشک اندام هوایی در اغلب ارقام کاهش یافت. میزان کارایی روی ارقام بین 4/80 و 2/106 درصد متغیر بود. ارقام پیشتاز و داراب بیشترین کارایی روی و ارقام الوند و مهدوی کمترین کارایی روی را داشتند. کاربرد روی، غلظت روی را در اندام هوایی تمام ارقام افزایش داد. جذب روی در ارقام مختلف در شرایط کمبود و کفایت روی متفاوت بود. به طور متوسط، ارقامی که کارایی روی بیشتری داشند، کارایی بیشتری نیز در جذب روی داشتند. حساسیت متفاوت ارقام همبستگی خوبی با غلظت روی در اندام هوایی نداشت. در مقابل، مقدار کل روی در اندام هوایی رابطه بهتری با حساسیت ارقام نسبت به کمبود روی داشت. در شرایط کمبود روی، توانایی متفاوت ارقام گندم در ترشح فیتوسیدروفر مشاهده شد. پیشتاز به عنوان رقم روی کارا فیتوسیدروفر بیشتری نسبت به رقم الوند با کارایی روی کمتر تولید کرد. جذب بیشتر روی در ارقام روی کارا می‌تواند به آزادسازی بیشتر فیتوسیدروفر از ریشه آنها وابسته باشد.
واژه‌های کلیدی: ارقام گندم، روی کارایی، غلظت روی، جذب روی، فیتوسیدروفر
