سیده فاطمه نبوی؛ نفیسه یغمائیان مهابادی؛ شهرام محمود سلطانی
چکیده
مسأله امنیت غذایی یکی از سیاستهای مهم کشاورزی است و لازم است در این راستا، اراضی قابل کشت مورد ارزیابی قرار گیرند. یکی از رویکردهای اساسی جهت بهره‌برداری از منابع اراضی با کسب حداکثر بازده و حفظ کیفیت اراضی برای آینده، ارزیابی تناسب اراضی است. با توجه به اهمیت برنج به عنوان دومین محصول پرمصرف کشور و اهمیت مطالعات ارزیابی تناسب ...
بیشتر
مسأله امنیت غذایی یکی از سیاستهای مهم کشاورزی است و لازم است در این راستا، اراضی قابل کشت مورد ارزیابی قرار گیرند. یکی از رویکردهای اساسی جهت بهره‌برداری از منابع اراضی با کسب حداکثر بازده و حفظ کیفیت اراضی برای آینده، ارزیابی تناسب اراضی است. با توجه به اهمیت برنج به عنوان دومین محصول پرمصرف کشور و اهمیت مطالعات ارزیابی تناسب اراضی در استفاده بهینه و پایدار از اراضی، این پژوهش با هدف استفاده از تکنیک‌های تلفیقی تصمیم‌گیری چندمعیاری فازی و تعیین عمق بهینه خاک برای مطالعات ارزیابی تناسب اراضی برای کشت برنج در مزرعه پژوهشی گلدشت مؤسسه تحقیقات برنج کشور انجام گرفت. بدین منظور نمونهبرداری خاک در 50 نقطه و از چهار عمق مختلف انجام شد و برداشت محصول در پلاتی به وسعت یک مترمربع به مرکزیت محل‌های نمونهبرداری خاک انجام گرفت. سپس شاخص اراضی با استفاده از روش‌های پارامتریک (ریشه دوم)، Fuzzy-AHP و Fuzzy-AHP-OWA در چهار حالت عمقی صفر تا 25، صفر تا 50، صفر تا 75 و صفر تا 100 سانتی‌متر مورد محاسبه و مقایسه قرار گرفتند. براساس همبستگی بین شاخص‌های اراضی محاسبه شده برای عمق‌های مختلف و عملکرد مشاهده شده برنج، بیشترین ضرایب همبستگی برای روش Fuzzy-AHP-OWA با کمیت سنج نصف (37/0= ) به‌دست آمد. نتایج حاصل از تناسب اراضی منطقه مورد مطالعه با استفاده از روش Fuzzy-AHP-OWA نشان داد که با افزایش سطح ریسک پذیری، مناطق با درجه تناسب بالاتر مساحت بیشتری از منطقه را به خود اختصاص میدهند. با توجه به مشابهت نتایج بدست آمده برای عمق‌های صفر تا 50 و صفر تا 100 سانتی‌متر با نتایج خاک‌رخ شاهد در هر سه روش پارامتریک، Fuzzy-AHP و Fuzzy-AHP-OWAپیشنهاد می‌شود که استفاده از عمق صفر تا 50 سانتی‌متر به منظور مطالعات ارزیابی تناسب اراضی برای برنج در منطقه‌ی گلدشت آمل مدنظر قرار گیرد.
