جلال قادری؛ فریدون نورقلی پور
چکیده
شناسایی رقمهایی از گیاهان که بهصورت کارآمدی بتوانند فسفر خاک را جذب و مصرف کنند، میتواند باعث کاهش هزینه مالی و زیستمحیطی کاربرد کودهای فسفره گردد. لذا بهمنظور مقایسه ارقام زمستانه کلزا ازنظر جذب، مصرف و کارآیی فسفر، این آزمایش بهصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با دو عامل الف) فسفر (P) در پنج سطح صفر، 80، 160، 240 ...
بیشتر
شناسایی رقمهایی از گیاهان که بهصورت کارآمدی بتوانند فسفر خاک را جذب و مصرف کنند، میتواند باعث کاهش هزینه مالی و زیستمحیطی کاربرد کودهای فسفره گردد. لذا بهمنظور مقایسه ارقام زمستانه کلزا ازنظر جذب، مصرف و کارآیی فسفر، این آزمایش بهصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با دو عامل الف) فسفر (P) در پنج سطح صفر، 80، 160، 240 و 300 کیلوگرم سوپرفسفات تریپل بر هکتار و ب) ارقام کلزا شامل اکاپی، اپرا و زرفام، در سه تکرار و در مزرعه ایستگاه تحقیقاتی ماهیدشت کرمانشاه طی دو سال زراعی اجرا گردید. نتایج نشان داد که اثرات برهمکنش مقدار فسفر و ارقام کلزا بر غلظت فسفر برگ، عملکرد دانه، کاه، غلظت و جذب فسفر دانه و شاخصهای کارآیی بر اساس وزن دانه و جذب فسفر دانه، معنیدار بود. با توجه به مقدار فسفر اولیه خاک (2/7 میلیگرم فسفر بر کیلوگرم خاک) در میانگین دو سال، بیشترین عملکرد دانه و کاه به ترتیب 3203 و 4613 کیلوگرم بر هکتار از مصرف 300 کیلوگرم کود سوپرفسفات تریپل بر هکتار و با رقم اکاپی بهدست آمد. در شرایط کمبود فسفر، تفاوت معنیدار بین ارقام ازلحاظ عملکرد دانه، مشاهده نشد. تفاوت معنیداری بین سه رقم ازنظر شاخصهای کارآیی فسفر، مشاهده شد. رقم اپرا کارا در جذب (84/0) و رقم زرفام کارا در استفاده از فسفر (152 کیلوگرم دانه در هر کیلوگرم کود)، ولی رقم اپرا فسفر کارا بود. با توجه به روابط همبستگی با شاخص تنش کمبود فسفر به نظر میرسد، فسفر کارآیی ارقام، وابسته به کارآیی در جذب فسفر باشد (** 477/0= R2) تا کارآیی در مصرف فسفر (ns 076/0= R2). کارآیی جذب میتواند بهعنوان شاخص کلیدی برای تفکیک ارقام فسفر کارای کلزا در شرایط مزرعه استفاده گردد. کاربرد ارقام اپرا و اکاپی با 80 کیلوگرم کود در شرایط مشابه این آزمایش، قابل توصیه خواهد بود.