بررسی اثر سطوح مختلف آب و مالچ پلاستیک بر عملکرد و کارایی مصرف آب گوجه‌فرنگی در روش آبیاری قطره ای سطحی و زیر‌سطحی

نوع مقاله : مقالات پژوهشی

نویسنده

• محمد جلینی

مشهد- مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی

10.22067/jsw.v0i--.11213

چکیده

چکیده
این تحقیق به‌منظور بررسی تأثیر خاکپوش پلاستیک، روش آبیاری قطره ای و مقادیر مختلف آب بر عملکرد، کارایی مصرف آب خصوصیات کیفی گوجه‌فرنگی (رقم موبیل) با استفاده از طرح آماری کرت‌های دوبار خرد شده در قالب بلوک‌های کامل تصادفی در دو سال زراعی 1386 و 1387 در سه تکرار به اجرا درآمد. آزمایش در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی انجام شد. فاکتورهای طرح شامل مقادیر آب در سه سطح (60، 80 و 100 درصد آب مورد نیاز کامل گیاه) در پلات اصلی، روش آبیاری قطره ای در دو سطح (سطحی و زیر سطحی) در پلات فرعی و خاکپوش در دو سطح (بدون پوشش و خاکپوش پلاستیک) در پلات فرعی فرعی قرار گرفتند. نتایج تجزیه واریانس مرکب نشان داد که اثر میزان آب آبیاری، روش آبیاری و خاکپوش روی عملکرد و کارآیی مصرف آب در سطح احتمال 1 درصد معنی دار بود. عملکرد گوجه فرنگی در سه سطح آبیاری 60، 80 و 100 درصد به‌ترتیب 141/31 ، 575/54 و 265/62 تن در هکتار به‌دست آمد که با هم اختلاف معنی دار داشتند. بیشترین میزان کارایی مصرف آب با مقدار 881/7 کیلوگرم بر متر‌مکعب در تیمار 80 درصد آب مصرفی به‌دست آمد. میزان کارایی مصرف آب در دو تیمار 60 و 100 درصد به‌ترتیب برابر با 955/5 و 232/7 کیلوگرم بر متر‌مکعب بود. مقدار عملکرد در دو روش آبیاری قطره ای سطحی و زیرسطحی به‌ترتیب برابر با 380/43 و 274/55 تن در هکتار بود که با هم اختلاف معنی دار داشتند. روش آبیاری قطره ای زیرسطحی با میزان کارایی 927/7 کیلوگرم بر متر‌مکعب نسبت به روش قطره ای سطحی برتر بود. مقدار عملکرد در تیمار بدون خاکپوش برابر با 714/42 و در تیمار خاکپوش برابر با 941/55 تن در هکتار بود. با کاربرد خاکپوش، مقدار کارایی مصرف آب حدود 30 درصد افزایش یافت. در نهایت سطح 80 درصد آب مصرفی با کاربرد روش آبیاری قطره ای زیرسطحی و استفاده از خاکپوش به عنوان تیمار برتر انتخاب گردید.

واژه‌های کلیدی: آبیاری قطره ای، خاکپوش، کم آبیاری، گوجه فرنگی

20.1001.1.20084757.1390.25.5.8.1

---

عنوان مقاله [English]

Investigation the Effect of Different Water and Plastic Mulch levels on Yield and Water Use Efficiency of Tomato in Surface and Subsurface Drip Irrigation Method

نویسنده [English]

• M. Joleini

Mashhad

چکیده [English]

Abstract
This study was conducted to determine the impacts of plastic mulch, drip irrigation method and different amount of water and their interactions on yield, water use efficiency (WUE) and quality characteristic of tomato (Mobile cultivar). The study was conducted in Torogh Agricultural Research Station, Razavi Khorasan province. The study was done during 2007-2008. Experimental design was randomized complete blocks (RCBD) in split split plot with three replications. Design treatments included different amount of water (60, 80 and 100% water requirement) in main plot, drip irrigation method (surface and subsurface) in sub plot and mulch (with/without mulch) in sub-sub plot. The combined analysis showed that irrigation water amount, irrigation method and mulch treatments had significant effect on yield and WUE (P≤ 0.01). Yield in 60, 80 and 100% water requirement treatments was 31.141, 54.575 and 62.265 ton/ha, respectively, which showed significant difference. The highest WUE (7.881 kg/m3) was in 80% irrigation treatment, followed by 60 and 100% (with 5.925 and 7.232 kg/m3), respectively. There was significant difference between yield in surface and subsurface drip irrigation (that was 43.380 and 55.274 ton/ha), respectively. Water use efficiency in subsurface drip irrigation was 7.927 kg/m3 that was greater than surface drip irrigation. Yield in mulch and without mulch treatment was 55.641 and 42.714 ton/ha, respectively. Application of mulch increased water use efficiency about 30 percent. Subsurface drip irrigation with 80% water use and using of mulch was the best treatment.

Keywords: Tomato, Deficit irrigation, Drip irrigation, Mulch