مجید عرب فرد؛ علی شاهنظری؛ میرخالق ضیاتبار احمدی
چکیده
این تحقیق با استفاده از فشارهای ثقلی معادل 5/0، 5/1 و 3 متر و با استفاده از دور آبیاری پالسی در بهار سال 1395 در مزرعهای با خاک شنی در شهرستان کاشان انجام شد. هندوانه منطقه سنبک طبق عرف محلی کاشته شد. تیمارهای مورد مطالعه سه روش آبیاری کوزهای، قطرهای ثقلی و قطرهای نواری در مقایسه با آبیاری شیاری (تیمار شاهد) بودند و شاخص بهرهوری آب در ...
بیشتر
این تحقیق با استفاده از فشارهای ثقلی معادل 5/0، 5/1 و 3 متر و با استفاده از دور آبیاری پالسی در بهار سال 1395 در مزرعهای با خاک شنی در شهرستان کاشان انجام شد. هندوانه منطقه سنبک طبق عرف محلی کاشته شد. تیمارهای مورد مطالعه سه روش آبیاری کوزهای، قطرهای ثقلی و قطرهای نواری در مقایسه با آبیاری شیاری (تیمار شاهد) بودند و شاخص بهرهوری آب در این تیمارها مورد بررسی قرار گرفت. در این تحقیق از طرح آماری فاکتوریل در قالب بلوکهای کامل تصادفی برای آنالیز دادهها استفاده شد. نتایج نشان داد با مقدار آب مصرفی معادل 6790 متر مکعب در هکتار در هر کدام از روشهای آبیاری موضعی ثقلی و 13452 متر مکعب در هکتار در تیمار شاهد، میزان عملکرد هندوانه در روشهای آبیاری کوزهای، قطرهایثقلی، قطرهای نواری و آبیاری شیاری به ترتیب معادل 1224، 11457، 7527 و 11426 کیلوگرم در هکتار و شاخص بهرهوری آب بهترتیب معادل 2/0، 7/1، 1/1 و 8/0 کیلوگرم در هکتار به ازای هر متر مکعب آب مصرفی بهدست آمد. همچنین در مقایسه با دور آبیاری یک‌روزه، با کاربرد آبیاری پالسی در آبیاری موضعی، راندمان آبیاری به طور متوسط از 87 درصد به 98 درصد افزایش یافت. بهطور کلی با کاربرد آبیاری موضعی در مقایسه با آبیاری شیاری در خاک شنی میتوان ضمن افزایش بهرهوری آب، از این خاک برای کشت گیاهان مثمر همچون هندوانه با عملکرد بالا استفاده کرد.
سیده فاطمه هاشمی؛ علی شاهنظری؛ محمود رائینی؛ علی قدمی فیروزآبادی؛ ابراهیم امیری
چکیده
پژوهش هایی که تاکنون در پیوند با مدل WOFOST منتشر شده است، به روش های سنتی کم آبیاری معطوف بوده که یا به صورت درصد کم آبیاری در شرایط بهینه لحاظ می شده یا بر اساس بررسی شرایط رشد در روزهای معینی پس از آبیاری است. همچنین بررسی این پژوهش ها نشان می دهد با وجودی که گیاهان یکساله زیادی مبنای بررسی ها بوده اند، اما هیچ کدام شامل گیاه آفتابگردان ...
بیشتر
پژوهش هایی که تاکنون در پیوند با مدل WOFOST منتشر شده است، به روش های سنتی کم آبیاری معطوف بوده که یا به صورت درصد کم آبیاری در شرایط بهینه لحاظ می شده یا بر اساس بررسی شرایط رشد در روزهای معینی پس از آبیاری است. همچنین بررسی این پژوهش ها نشان می دهد با وجودی که گیاهان یکساله زیادی مبنای بررسی ها بوده اند، اما هیچ کدام شامل گیاه آفتابگردان نبوده است. لذا در این پژوهش توانایی آخرین نسخه مدل WOFOST در شبیه سازی واکنش آفتابگردان در شرایط کم آبیاری بخشی ریشه و خشکی ریشه در دو سطح 55 و 75 درصد در مقایسه با شرایط آبیاری کامل مورد بررسی قرار گرفت تا بتوان ضرایب گیاهی را برای هر تیمار محاسبه کرد. ضریب های به دست آمده مبنایی برای محاسبات میزان بهره وری مصرف آب در مزرعه پژوهشی دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی ساری می باشد. نتایج حاصل از واسنجی نشان داد که ضرایب گیاهی وابسته به شرایط آب و هوایی، طول و عرض جغرافیایی منطقه و خصوصیات فنولوژیکی و فیزیولوژیکی گیاه برای یک گیاه خاص در طول شبیه سازی ثابت مانده و ضرایب آبیاری وابسته به نوع تیمارهای آبیاری و رفتار آنها در طول دوره رشد توانایی تغییر دارند. همچنین نتایج نشان داد که با کاهش حجم آب داده شده به گیاه، ضریب بیشینه آهنگ جذب دی اکسیدکربن در برگ و ضریب خاموشی کاهش و برعکس ضریب کارایی مصرف نور افزایش یافت. همچنین ارزیابی تمامی پارامترهای مورد بررسی بین مقادیر شبیه سازی و مشاهده ای نشان می دهد که شاخص ریشه میانگین مربعات خطای نسبی (nRSME) عملکرد دانه و زیست توده کل در هر دو رقم مورد بررسی کمتر از 10 درصد، شاخص ضریب جرم باقی مانده‌ها (CRM) نزدیک به صفر، ضریب کارآیی مدل (EF) 89/0، ضریب همبستگی (R)96/0 بدست آمد و مدل به خوبی توانسته است با استفاده از ضرایب واسنجی شده، پاسخ گیاه آفتابگردان را در تیمارهای کم آبیاری شبیه سازی کند.
مجتبی چراغی زاده؛ علی شاهنظری؛ میرخالق ضیاتبار احمدی
چکیده
مبنای کم‌آبیاری بخشی ریشه، آبیاری متناوب نیمی از ریشه و خشک نگه داشتن نیمه دیگر است. ریشه گیاه در قسمت تر، آب کافی را جذب می‌کند؛ بخش دیگر از ریشه در خاک خشک، با عکس‌العمل نسبت به خشکی و فرستادن علایمی به روزنه‌ها، با تحت تآثیر قرار دادن مقدار بازشدگی آنها، باعث کاهش تلفات آب می‌شود. این پژوهش روی گیاه آفتابگردان در مزرعه تحقیقاتی ...
بیشتر
مبنای کم‌آبیاری بخشی ریشه، آبیاری متناوب نیمی از ریشه و خشک نگه داشتن نیمه دیگر است. ریشه گیاه در قسمت تر، آب کافی را جذب می‌کند؛ بخش دیگر از ریشه در خاک خشک، با عکس‌العمل نسبت به خشکی و فرستادن علایمی به روزنه‌ها، با تحت تآثیر قرار دادن مقدار بازشدگی آنها، باعث کاهش تلفات آب می‌شود. این پژوهش روی گیاه آفتابگردان در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، در سال-های 1394 و 1395 اجرا شد. برای اجرا از آزمایش کرت‌های خرد شده با سه فاکتور اصلی (دور آبیاری) و سه فاکتور فرعی (مقدار آب آبیاری) در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار استفاده شد. دورها شامل آبیاری بعد از 20، 35 و 50 میلیمتر تبخیر از تشت تبخیر کلاس A بود (بهترتیب F-20، F-35 و F-50). مقدار آب آبیاری در 3 مقدار 100%، 75% و 55% نیاز آبی بود (بهترتیب FI، PRD-75 وPRD-55). اجرای FI به صورت معمولی (دو طرفه) و PRD-75 و PRD-55 به صورت متناوب در طرفین ریشه (آبیاری بخشی) بود. در بررسی عامل دور آبیاری، بر مبنای نتایح 2 سال انجام آزمایش، بهترین نتایج برای پارامترهای رشد گیاه، در دور آبیاری بعد از 20 میلیمتر تبخیر از تشت تبخیر کلاس A بود. همچنین بهترین نتایج برای پارامترهای رشد گیاه آفتابگردان در آبیاری کامل نتیجه شد. با توجه به وجود اختلاف معنی‌دار در غالب پارامترهای رشد بین آبیاری کامل و کم‌آبیاری بخشی ریشه در سطح 55%، در صورت اجرای کم‌آبیاری بخشی ریشه، سطح 75% برای کم‌آبیاری توصیه می‌شود. در مورد عامل دور آبیاری، برای غالب پارامترهای رشد گیاه بین تیمارهای F-20 و F-50 اختلاف معنی‌دار وجود داشت؛ لذا با در نظر گرفتن این مورد و نیز مسأله افزایش هزینه بهره‌برداری با کاهش دور آبیاری، دور آبیاری F-35 توصیه می‌شود. بررسی مشخصه کارایی مصرف آب آبیاری برای عامل دور آبیاری حاکی از وجود اختلاف معنی‌دار بین هر سه دور آبیاری بود. بیشترین مقادیر در F-50 و کمترین مقادیر در F-20 حاصل شد. با وجود افزایش در مقدار مشخصه کارایی مصرف آب آبیاری در PRD-75 در مقایسه با سایر تیمارها برای هر دو سال انجام آزمایش، این اختلاف معنی‌دار نبود. با توجه به عدم وجود اختلاف معنی‌دار بین تیمار دور آبیاری F-35 و F-50 در سال دوم آزمایش و نیز وجود افزایش نسبی در مقدار این مشخصه در PRD-75 در مقایسه با دو تیمار دیگر، به منظور داشتن کارایی مصرف آب بیشتر، انجام کم‌آبیاری بخشی ریشه در سطح 75% با دور آبیاری F-35 توصیه می‌شود. با بررسی همزمان مشخصه کارایی مصرف آب آبیاری و نیز پارامترهای رشد گیاه آفتابگردان، این نتیجه حاصل شد که با بهره‌گیری از PRD-75 در دور آبیاری F-35، می-توان ضمن صرفه‌جویی در مصرف آب آبیاری و افزایش در مشخصه کارایی مصرف آب آبیاری، با کمترین کاهش‌ها در مشخصه‌های رشد گیاه آفتابگردان مواجه شد.
مجید عرب فرد؛ علی شاهنظری؛ میرخالق ضیاتبار احمدی
چکیده
مشکلات اجرای آبیاری کوزهای همچون هجوم ریشه گیاه به سمت کوزه و مشکل پرکردن دستی کوزه‌ها از آب، مانع از توسعه کاربرد این روش آبیاری شده است. لذا بررسی کارایی روش جایگزین آبیاری‌کوزه‌ای مانند آبیاری تراوا وقطره‌ای‌ثقلی، می‌تواند به عنوان راهکاری برای برون‌رفت از معضل توأمان کمبود آب و انرژی مطرح شود. به این منظور تحقیقی آزمایشگاهی ...
بیشتر
مشکلات اجرای آبیاری کوزهای همچون هجوم ریشه گیاه به سمت کوزه و مشکل پرکردن دستی کوزه‌ها از آب، مانع از توسعه کاربرد این روش آبیاری شده است. لذا بررسی کارایی روش جایگزین آبیاری‌کوزه‌ای مانند آبیاری تراوا وقطره‌ای‌ثقلی، می‌تواند به عنوان راهکاری برای برون‌رفت از معضل توأمان کمبود آب و انرژی مطرح شود. به این منظور تحقیقی آزمایشگاهی با هدف شناسایی خصوصیات هیدرولیکیاین سه روش آبیاری انجام شد. در این تحقیق در قالب طرح آزمایشی بلوکهای کامل تصادفی،برخی از مشخصات هیدرولیکی سه تیمار روش آبیاری فوق‌الذکردر سه فشار آب 5/0 متر، 5/1 متر و 3 متر بررسی شد و با اندازه‌گیری حجم آب خارج‌شده تحت فشار ثابت آبیاریدر مدت یکساعت، دبی 10 نمونه از هر تیمار،در طی هفت تکرار محاسبه شد و نتایج حاصله با استفاده از نرم‌افزار آماری SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. بر اساس نتایج تجزیه واریانس، مشخص شد که بیشترین یکنواختی توزیع بین نمونه‌ها در آبیاری قطرهای ثقلی بوده و در آبیاری تراوا ضمن بالابودن ضریب تغییرات ساخت، کمترین یکنواختی توزیع بین نمونه‌ها مشاهده شده است. همچنین با مقایسه میانگین اثر سطوح فشار آبیاری در یکنواختی توزیع در سطح احتمال پنج درصد به روش دانکن، مشخص شد که با افزایش فشار، یکنواختی توزیع بیشتر خواهد شد. لذا به جهت حفظ یکنواختی توزیع بالاتر پیشنهاد می‌شود که بیشترین فشارثقلی جهت طراحی و اجرا انتخاب شود.در این تحقیق طی دو ماه کارکرد تیمارها،به طور متوسط دبی لوله تراوا کم شد و با افزایش ضریب تغییرات ساخت و کم‌شدن یکنواختی توزیع، عملکرد ضعیف این روشآبیاری در محدوده فشارهای ثقلی نتیجه گرفته‌شد. این در حالی است که تیمار قطرهایثقلی در کلیه تکرارها از ثبات مشخصات هیدرولیکی برخوردار بوده و در تیمار کوزهای نیز حتی با گذشت زمان، دبی نمونه‌ها به طور متوسط افزایش یافته است. لذا با منظورکردن پایین‌بودن ضریب تغییرات ساخت و بالابودن یکنواختی توزیع به عنوانمشخصه‌های برتری هیدرولیکی، از بین سه روش مذکور به ترتیب روش آبیاری قطرهایثقلی، روشآبیاری‌کوزه‌ای و روش آبیاری‌تراوا و از بین فشارهای‌ثقلی مورد بررسی نیز، فشار 3 متر به عنوان فشار مناسب توصیه می‌شوند.
نادر نادری؛ رامین فضل اولی؛ میرخالق ضیاتبار احمدی؛ علی شاهنظری؛ سعید خاوری خراسانی
چکیده
به منظور بررسی اثر میزان آب آبیاری و روش اعمال کم آبیاری بر عملکرد و پارامترهای فیزیولوژیکی و فتوسنتزی ذرت علوفه ای رقم سینگل کراس 704، آزمایشی در سال زراعی 1393، در مزرعه پژوهشی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی انجام شد. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب بلوک های کامل تصادفی در 4 تکرار اجرا گردید. تیمارهای مورد بررسی عبارت ...
بیشتر
به منظور بررسی اثر میزان آب آبیاری و روش اعمال کم آبیاری بر عملکرد و پارامترهای فیزیولوژیکی و فتوسنتزی ذرت علوفه ای رقم سینگل کراس 704، آزمایشی در سال زراعی 1393، در مزرعه پژوهشی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی انجام شد. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب بلوک های کامل تصادفی در 4 تکرار اجرا گردید. تیمارهای مورد بررسی عبارت بودند از تیمار آبیاری کامل، کم آبیاری تنظیم شده با تأمین 80 و 60 درصد نیاز آبی، آبیاری ناقص ریشه به طور متغیر (PRD) و تأمین 100، 80 و 60 درصد نیاز آبی و آبیاری ناقص ریشه به طور ثابت (FPRD) و تأمین 100، 80 و 60 درصد نیاز آبی. نتایج آزمایش نشان داد که همزمان با کاهش میزان آب مصرفی عملکرد تر و خشک علوفه ذرت در تیمار کم آبیاری تنظیم شده کاهش یافت اما در تیمار آبیاری ناقص ریشه به طور متغیر تفاوت معنی داری بین میزان عملکرد در تیمارهای تامین 100 و 80 درصد نیاز آبی مشاهده نشد. بیشترین عملکرد علوفه تر با میانگین 72099 کیلوگرم در هکتار مربوط به تیمار آبیاری کامل بود. بررسی صفات فیزیولوژیک طی چهار مرحله نمونه برداری در طول فصل رشد، نشان داد که شاخص سطح برگ تحت اثر متقابل تیمارهای آبیاری قرار گرفت. تفاوت معنی داری بین شاخص سطح برگ گیاهان در تیمار آبیاری کامل و سطوح 100 و 80 درصد تامین آبی در تیمار PRD وجود نداشت. همبستگی مثبت و معنی داری بین شاخص سطح برگ و عملکرد علوفه تر (r2= 0.98, p
علی قدمی فیروزآبادی؛ محمود رائینی؛ علی شاهنظری
چکیده
آب یکی از مهمترین نهاده های تولید محصولات کشاورزی است و کمبود آب کشاورزی مصرف بهینه و بازه کم آبیاری را می طلبد. لذا این پژوهش به منظور تعیین تابع تولید، عمق های شاخص و بهینه آبیاری، عملکرد و کارایی مصرف آب سیب زمینی در شرایط کم آبیاری است. این پژوهش در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی همدان در قالب طرح کرت های خرد شده با سه تکرار ...
بیشتر
آب یکی از مهمترین نهاده های تولید محصولات کشاورزی است و کمبود آب کشاورزی مصرف بهینه و بازه کم آبیاری را می طلبد. لذا این پژوهش به منظور تعیین تابع تولید، عمق های شاخص و بهینه آبیاری، عملکرد و کارایی مصرف آب سیب زمینی در شرایط کم آبیاری است. این پژوهش در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی همدان در قالب طرح کرت های خرد شده با سه تکرار انجام شد. فاکتور اصلی تیمارهای آبیاری در شش سطح 50، 60، 70، 80، 90 و 100 درصد نیاز آبی گیاه و فاکتور فرعی شامل دو کلون جدید سیب زمینی و رقم سانته بود. یافته های این پژوهش نشان داد که اثر تیمارهای آبیاری، رقم و برهمکنش آنها بر عملکرد و کارایی مصرف آب بسیار معنی دار (01/0 ≥ p) بود. با افزایش ژرفای آب آبیاری تا عمق بیشینه، درآمد ناخالص، روندی افزایشی داشت. سود خالص در دو حالت آبیاری بیشینه و عمق معادل آبیاری کامل در حالت محدودیت زمین برابر بود. بیشترین مقدار آب صرفه جویی شده نسبت به آبیاری کامل، متعلق به عمق معادل آبیاری در حالت محدودیت آب محاسبه شد، که امکان افزایش سطح زیر کشت نسبت به آبیاری کامل به میزان 21،27 و 14 درصد بترتیب برای رقم و کلون های فوق الذکر وجود داشت. بیشترین بازده ریالی برای هر متر مکعب آب در شرایط محدودیت آب و به میزان 6080، 12096 و 14185 ریال بترتیب محاسبه شد. با توجه به اینکه کلون 2-397008 نسبت به دو رقم دیگر بازده ریالی بالاتری را دارا است کشت این کلون نسبت به ارقام دیگر توصیه می شود.
سیده فاطمه هاشمی؛ علی شاهنظری
چکیده
تشکیل تشکل های آب بران در اراضی تحت پوشش برخی از شبکه های آبیاری و زهکشی پایاب سدها، یکی از الگوهای انتقال مدیریت آب از بخش دولتی به مصرف کنندگان آب است. از سویی دیگر، با توجه به مفاهیم گستردۀ مدیریت مشارکت مدار، عملکرد این تشکل ها بایستی مورد ارزیابی و تحلیل قرار گیرد. هدف از این مطالعه ارزیابی شاخص اطمینان پذیری به‌عنوان یکی از شاخص ...
بیشتر
تشکیل تشکل های آب بران در اراضی تحت پوشش برخی از شبکه های آبیاری و زهکشی پایاب سدها، یکی از الگوهای انتقال مدیریت آب از بخش دولتی به مصرف کنندگان آب است. از سویی دیگر، با توجه به مفاهیم گستردۀ مدیریت مشارکت مدار، عملکرد این تشکل ها بایستی مورد ارزیابی و تحلیل قرار گیرد. هدف از این مطالعه ارزیابی شاخص اطمینان پذیری به‌عنوان یکی از شاخص های عملکردی تشکل های آب بران در پروژه یکپارچه آب و خاک شبکه آبیاری سد البرز واقع در حوضه رودخانه بابل است. در این راستا، واحدهای عمرانی به 20 تشکل آب بران تقسیم گردید و شبیه سازی بیلان منابع و مصارف با استفاده از مدل مایک بیسین در طی 28 سال به‌صورت ماهانه انجام شد. همچنین قابلیت تأمین در سطح 20 و 80 درصد انتخاب و مورد مقایسه قرار می گیرد تا سطوح تخصیصات تأمین آب تعیین گردد. نتایج مطالعه نشان می دهد که میانگین اطمینان پذیری شبکۀ البرز حدوداً 70 درصد می باشد و حجم قابل تأمین با احتمال وقوع 20 و 80 درصد تأمین به ترتیب 347 و 198 میلیون متر مکعب است که به ترتیب سطوح تخصیص کل و سطوح تخصیص یک را شامل می شود و تفاضل این دو از هم، سطح تخصیص 2 را به دست می دهد. این مسئله می-تواند به‌عنوان مبنایی در جهت برآورد بیلان آب در طی دوره های خشکی و تری با اعمال سناریوهای مختلف مدیریتی در برداشت از آب‌بندان و آبخوان شبکۀ البرز مورد توجه برنامه ریزان بخش آب قرار گیرد. همچنین نتایج حاصل از برآورد قابلیت اطمینان پذیری نشان می دهد که در تشکل-هایی که از نظر هر دو مفهوم اولویت مکانی، بالاترین اولویت را به خود اختصاص داده اند، قابلیت اطمینان پذیری حدوداً 60 درصد می باشد که نشان‌دهندۀ کمبودهای قابل ملاحظه بوده که در این موارد رفع کمبودها مستلزم بهره گیری از سایر منابع می باشد.
علی شاهنظری؛ محسن رضائیان
چکیده
آگاهی از تأثیر تنش کم آبی بر کمیت و کیفیت گیاه توت فرنگی به منظور مدیریت آبیاری و محصول ضروری است. پژوهش حاضر به منظور بررسی اثر کم آبیاری تنظیم شده و کم آبیاری ناقص ریشه روی خصوصیات کمی و کیفی گیاه توت فرنگی در سال 1391 در یکی از مزارع توت فرنگی شهرستان بابلسر انجام شد. 3 تیمار آبیاری مطالعه شد: آبیاری کامل، کم آبیاری تنظیم شده و کم آبیاری ...
بیشتر
آگاهی از تأثیر تنش کم آبی بر کمیت و کیفیت گیاه توت فرنگی به منظور مدیریت آبیاری و محصول ضروری است. پژوهش حاضر به منظور بررسی اثر کم آبیاری تنظیم شده و کم آبیاری ناقص ریشه روی خصوصیات کمی و کیفی گیاه توت فرنگی در سال 1391 در یکی از مزارع توت فرنگی شهرستان بابلسر انجام شد. 3 تیمار آبیاری مطالعه شد: آبیاری کامل، کم آبیاری تنظیم شده و کم آبیاری ناقص ریشه در سطح 75% نیاز آبی گیاه. پژوهش در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار مورد بررسی قرار گرفت. آبیاری تا رسیدن رطوبت خاک به نقطه ظرفیت زراعی ادامه پیدا می کرد. با داشتن منحنی رطوبتی خاک و اندازه گیری مکش خاک به وسیله تانسیومتر وضعیت رطوبت خاک تعیین شد. عمق آب آبیاری طی کل فصل آبیاری در تیمارهای آبیاری کامل و کم آبیاری به ترتیب 341 و 256 میلی متر بود. بررسی اثر تیمارها با اندازه گیری خصوصیات کمی و کیفی نمونه های میوه در مرحله رسیدگی انجام شد. از نظر خصوصیات کمی صفات وزن تر، وزن خشک، سطح برگ، شاخص سطح برگ و عملکرد در تیمار آبیاری کامل به طور معنی داری بیشتر از تیمارهای کم آبیاری بود. در مقایسه صفات کیفی اسید قابل تیتر، اسیدیته و شاخص طعم میوه اختلاف معنی داری بین تیمارها مشاهده نشد. مقدار قند کل و آنتوسیانین در تیمار کم آبیاری تنظیم شده به طور معنی داری بیشتر از دو تیمار دیگر بود. با در نظر گرفتن صفات کمی و کیفی، روش کم آبیاری ناقص ریشه نزدیک ترین نتایج به تیمار آبیاری کامل را دارا بود. در شرایط استان مازندران استفاده از این روش برای به حداقل رساندن تلفات کمی و افزایش کیفیت میوه ها در شرایط تنش آبی توصیه می شود.
علی شاهنظری؛ علی ضیاءتبار احمدی؛ میرخالق ضیاتبار احمدی؛ قاسم آقاجانی مازندرانی
چکیده
حرکت روبه پایین آب به سمت زهکش، نسبت به جریان های افقی و شعاعی تاثیر بیشتری بر حرکت ذرات خاک به طرف پوشش زهکشی دارد. در این تحقیق، با نصب یک سیستم زهکشی زیرزمینی متشکل از سه زهکش به فاصله 20 متر و عمق 5/1 متر در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، اثر حذف جریان مستقیم آب از روی زهکش به درون آن بر سطح ایستابی و دبی زهکش ...
بیشتر
حرکت روبه پایین آب به سمت زهکش، نسبت به جریان های افقی و شعاعی تاثیر بیشتری بر حرکت ذرات خاک به طرف پوشش زهکشی دارد. در این تحقیق، با نصب یک سیستم زهکشی زیرزمینی متشکل از سه زهکش به فاصله 20 متر و عمق 5/1 متر در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، اثر حذف جریان مستقیم آب از روی زهکش به درون آن بر سطح ایستابی و دبی زهکش ها بررسی شد. با قرار دادن لایه ای از پلاستیک روی پوشش شن زهکش میانی، از ورود مستقیم جریان عمودی به داخل زهکش جلوگیری شد. برای بررسی تغییرات عمق سطح ایستابی، چاهک هایی در داخل ترانشه زهکش و به فواصل 5/0، 5/1، 5 و 10 متر از هر زهکش در فواصل 5، 15، 25، 35، 45 و 55 متر از نهر کلکتور حفر گردید. از ابتدای اردیبهشت تا پایان آذر 1390، عمق سطح ایستابی و دبی زهکش ها اندازه گیری شد. میانگین دبی زهکش فاقد پلاستیک (زهکش A)، به میزان 12 درصد بیشتر از میانگین دبی زهکش دارای پلاستیک (زهکش B) بود. میانگین عمق سطح ایستابی در کلیه چاهکهای داخل ترانشه زهکش A، 1/9 سانتی متر بیشتر از مقدار متناظر زهکش B بود. همچنین، میانگین عمق سطح ایستابی در فاصله 5/0، 5/1 و 5 متری از زهکش A به ترتیب حدود 2/5، 9/2 و 05/0 سانتی متر بیشتر از مقادیر متناظر زهکش B بود. رسوب خروجی از زهکش A، 74 درصد بیشتر از مقدار آن در زهکش B بود که نشان دهنده نقش قابل توجه جریان ورودی از روی لوله زهکش در انتقال رسوب به درون زهکش می باشد.
علی شاهنظری؛ میرخالق ضیاتبار احمدی
چکیده
یکی از مولفه های مهم کارکرد مناسب سیستم های زهکشی زیرزمینی، پوشش های آن می باشند. محققان متعددی، کارایی پوشش های مختلف زهکشی در اراضی خشکه زاری را ارزیابی کرده اند، اما تاکنون کارکرد این مواد در سیستم های زهکشی زیرزمینی اراضی شالیزاری بررسی نشده است. در این تحقیق، اثر دو نوع پوشش معدنی و مصنوعی بر دبی سیستم زهکشی در اراضی شالیزاری ...
بیشتر
یکی از مولفه های مهم کارکرد مناسب سیستم های زهکشی زیرزمینی، پوشش های آن می باشند. محققان متعددی، کارایی پوشش های مختلف زهکشی در اراضی خشکه زاری را ارزیابی کرده اند، اما تاکنون کارکرد این مواد در سیستم های زهکشی زیرزمینی اراضی شالیزاری بررسی نشده است. در این تحقیق، اثر دو نوع پوشش معدنی و مصنوعی بر دبی سیستم زهکشی در اراضی شالیزاری دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری بررسی شد. برای این منظور، یک سیستم زهکشی متشکل از 4 خط زهکش در عمق 65/0 با فاصله 15 متر نصب شد. برای دو خط زهکش از پوشش معدنی و برای دو خط دیگر از پوشش مصنوعی استفاده شد. در طول یک فصل کشت کلزا، دبی زهکش ها به صورت روزانه اندازه گیری شد. اختلاف معنی داری (در سطح یک درصد) بین میانگین دبی زهکش ها وجود داشت طوری که میانگین دبی زهکش با پوشش مصنوعی به میزان 88 درصد بیشتر از مقدار متناظر در زهکش با پوشش معدنی بود. بررسی رابطه عمق زه آب و مقدار بارندگی نشان داد که میانگین تخلیه روزانه زهکش-های دارای پوشش مصنوعی و معدنی، به ترتیب معادل 5/2 و 8/1 میلی متر بارندگی بود. همچنین با مقایسه هزینه اجرای دو پوشش مشخص گردید که پوشش مصنوعی حدود 5/17 درصد ارزانتر از پوشش معدنی بوده است. لذا استفاده از پوشش های مصنوعی در مقایسه با پوشش معدنی، ضمن صرفه جویی در هزینه ها، شرایط مناسب تری برای تخلیه آب مازاد خاک در زمان کمتر فراهم می کند.
علی شاهنظری؛ میرخالق ضیاتبار احمدی؛ قاسم آقاجانی مازندرانی
چکیده
برنج پس از گندم مهمترین محصول کشاورزی در جهان می باشد و ایران با تولید حدود دو میلیون تن برنج در سال از این نظر دارای جایگاه ویژه ای است. با توجه به بحران خشکسالی و مصرف بالای آب در اراضی شالیزاری، ارایه راهکارهایی برای افزایش راندمان های آبیاری می تواند بسیار مفید واقع گردد. در این راستا، هر ساله اراضی شالیزاری زیادی در استان های شمالی ...
بیشتر
برنج پس از گندم مهمترین محصول کشاورزی در جهان می باشد و ایران با تولید حدود دو میلیون تن برنج در سال از این نظر دارای جایگاه ویژه ای است. با توجه به بحران خشکسالی و مصرف بالای آب در اراضی شالیزاری، ارایه راهکارهایی برای افزایش راندمان های آبیاری می تواند بسیار مفید واقع گردد. در این راستا، هر ساله اراضی شالیزاری زیادی در استان های شمالی کشور تسطیح می شوند که در این مطالعه نقش تسطیح اراضی بر پارامترهای بیلان آبی، راندمان مصرف آب و بهره وری آب مورد بررسی قرار گرفته است. این تحقیق در شهرستان قائمشهر (استان مازندران) و با مقایسه دو زمین سنتی و تسطیح شده شالیزاری به مساحت های 9/1 و 67/5 هکتار برای واریته زودرس طارم محلی انجام شده است. دبی های ورودی و خروجی به وسیله پارشال فلوم های سه اینچی اندازه گیری و برای تعیین تبخیر و تعرق و نفوذ عمقی از دو عدد لایسیمتر ته باز و یک عدد لایسیمتر ته بسته به ابعاد 50 در 50 در 50 سانتی متر در هر یک از تیمارهای مورد آزمایش، استفاده شد. نتایج نشان داد که در اراضی سنتی و تسطیح شده شالیزاری به ترتیب، راندمان مصرف آب 9/62 و 73 درصد، بهره وری از آب 476/0 و 575/0 کیلوگرم بر مترمکعب، تبخیر و تعرق 2/468 و 5/477 میلیمتر و نفوذ عمقی 3/196 و 8/147 میلیمتر گردید با توجه به بررسی پارامترهای بیلان، می توان نتیجه گرفت که کاهش 25 درصدی پارامتر نفوذ عمقی در اراضی تسطیح شده در مقایسه با اراضی سنتی، عامل افزایش 10 درصدی راندمان آبیاری است.
