علوم آب
ولی فیضی اصل
چکیده
تنش رطوبتی حاصل از کمبود بارندگی (تنش خشکی) و گرما (تنش گرمایی) از عمده‌ترین تنش‌های محیطی میباشد که بر تولید محصولات زراعی در مناطق خشک و نیمه خشک اثر منفی می‌گذارد. مطالعه بهمنظور تعیین آستانه تنش رطوبتی با استفاده از پارامترهای تنش گرمایی مرتبط با وضعیت آبی گیاه و شناسایی و معرفی لاین‌های مقاوم به این تنش‌ها انجام گرفت. آزمایش ...
بیشتر
تنش رطوبتی حاصل از کمبود بارندگی (تنش خشکی) و گرما (تنش گرمایی) از عمده‌ترین تنش‌های محیطی میباشد که بر تولید محصولات زراعی در مناطق خشک و نیمه خشک اثر منفی می‌گذارد. مطالعه بهمنظور تعیین آستانه تنش رطوبتی با استفاده از پارامترهای تنش گرمایی مرتبط با وضعیت آبی گیاه و شناسایی و معرفی لاین‌های مقاوم به این تنش‌ها انجام گرفت. آزمایش بهصورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار و در شرایط تنش آبی (دیم) و بدون تنش آبی (50 میلیمتر آبیاری تکمیلی در زمان کاشت و 30 میلیمتر در مرحله آبستن) در کرت اصلی و 15 ژنوتیپ جو در کرت فرعی در دو سال زراعی (95-1394 و 97-1396) در ایستگاه تحقیقات کشاورزی دیم (مراغه) به اجرا در آمد. صفات گیاهی، عملکرد، اجزای عملکرد، دمای پوشش سبز (Tc) در 6 مرحله از ظهور برگ پرچم (ZGS55) الی خمیری نرم (ZGS85) و NDVI در 7 مرحله از ظهور اولین گره (ZGS31) الی خمیری نرم (ZGS85) اندازهگیری شد. با استفاده از شاخص CWSI، آستانه تنش رطوبتی برای ژنوتیپهای جو 75/0 و آستانه دمای بحرانی 2/24 درجه سانتیگراد معادل با 3/7 میلیمتر بر روز تبخیر-تعرق پتانسیل (ET0) و 99/4 کیلوپاسکال کمبود فشار بخار هوا (VPD) تعیین شد. حداکثر تنش رطوبتی قابل تحمل (CWSI) به عنوان مبنای توقف کامل تعرق و فتوسنتز در گیاه جو، Tc و تبخیر-تعرق پتانسیل (ET0) به ترتیب 04/1، 7/32 درجه سانتیگراد و 01/11 میلیمتر بر روز به‌دست آمد. شروع مرحله بحرانی از 20 خرداد (261 روز از اول مهر ماه) معادل با شروع گلدهی (ZGS60) بود. در نهایت ژنوتیپهای انصار،ChiCm/An57//Albert ، Sahand/C-25041 و Ste/Antares//YEA762 مقاوم به تنش و مناسب برای شرایط دیم و ژنوتیپهای آبیدر، Sahand/C-25041، قرهآرپا، ChiCm/An57//Albert و ماکویی برای شرایط آبیاری تکمیلی توصیه میشوند.
ولی فیضی اصل
چکیده
حاصلخیزی خاک و مدیریت عناصر غذایی یکی از مهمترین عواملی است که بهصورت مستقیم عملکرد و کیفیت محصول را تحت تاثیر قرار میدهد. درک صحیح از وضعیت حاصلخیزی خاک و مصرف بهینه عناصر غذایی بهعنوان کلید موفقیت تولید محصولات کشاورزی محسوب میشود. بهمنظور ارزیابی وضعیت حاصلخیزی خاک در دیمزارهای شمالغرب کشور تعداد 674 نمونه خاک از ...
بیشتر
حاصلخیزی خاک و مدیریت عناصر غذایی یکی از مهمترین عواملی است که بهصورت مستقیم عملکرد و کیفیت محصول را تحت تاثیر قرار میدهد. درک صحیح از وضعیت حاصلخیزی خاک و مصرف بهینه عناصر غذایی بهعنوان کلید موفقیت تولید محصولات کشاورزی محسوب میشود. بهمنظور ارزیابی وضعیت حاصلخیزی خاک در دیمزارهای شمالغرب کشور تعداد 674 نمونه خاک از استانهای آذربایجانشرقی، آذربایجانغربی، کردستان و کرمانشاه از عمق 25-0 سانتیمتری تهیه شد. در این نمونهها بافت خاک، کربنات کلسیم معادل، کربن آلی، نیتروژن کل، pH، EC، فسفر، پتاسیم، آهن، منگنز، روی و مس قابل جذب اندازهگیری شد. تفسیر دادهها با استفاده از شاخص عناصر غذایی (NIV) بر مبنای دو روش کلاسبندی گومز (19) و مرسوم انجام گرفت. نتایج نشان داد، روش گومز (19) نمیتواند وضعیت عمومی ویژگیهای خاک را در یک جامعه به دلیل میل به مرکزیت دادهها (وضعیت بهینه) ارزیابی نماید. در محاسبه شاخص NIV، روش مرسوم در اغلب موارد به دلیل انطباق بیشتر با واقعیات موجود در دیمزارها بهتر از روش گومز (19) بود. بر خلاف تصور شوری و آهک به عنوان مشکل جدی در دیمزارها محسوب نمیشود، اما با افزایش میزان آهک، میزان فسفر، پتاسیم، آهن، منگنز، روی و مس به طور معنیداری کاهش یافت. وضعیت مادهآلی در آذربایجانغربی و شرقی، نیتروژن کل در آذربایجاشرقی، فسفر آذربایجانغربی و کردستان، آهن آذربایجانغربی و کردستان، منگنز آذربایجانغربی، روی آذربایجانشرقی و مس آذربایجانغربی و شرقی کم ارزیابی شد. بنابراین بهمنظور بهبود کمی و کیفی تولید در شرایط دیم علاوه بر عناصر نیتروژن و فسفر باید به وضعیت عناصر کم مصرف نیز توجه شود.
ناصر میران؛ میرحسن رسولی صدقیانی؛ ولی فیضی اصل؛ ابراهیم سپهر؛ مهدی رحمتی؛ سلمان میرزایی
چکیده
پایش سریع و غیر مخرب نیتروژن آسمانه گیاهی در محصولات زراعی به ویژه گیاه گندم برای مدیریت دقیق نیتروژن بسیار حائز اهمیت است. آنالیزهای شیمیایی رایج برای تعیین وضعیت عناصر غذایی گیاهان معمولاً استفاده از روشهای آزمایشگاهی میباشد. این روشها اغلب زمانبر، پرهزینه همراه با تخریب بافتهای گیاهی میباشند. لذا بررسی و به کارگیری روشهای ...
بیشتر
پایش سریع و غیر مخرب نیتروژن آسمانه گیاهی در محصولات زراعی به ویژه گیاه گندم برای مدیریت دقیق نیتروژن بسیار حائز اهمیت است. آنالیزهای شیمیایی رایج برای تعیین وضعیت عناصر غذایی گیاهان معمولاً استفاده از روشهای آزمایشگاهی میباشد. این روشها اغلب زمانبر، پرهزینه همراه با تخریب بافتهای گیاهی میباشند. لذا بررسی و به کارگیری روشهای سریع و کم هزینه میتواند به مدیریت هر چه بهتر مزارع کمک نماید. در این راستا، هدف از این پژوهش ارزیابی کارایی تصاویر سنجنده ETM+ در تعیین مقدار نیتروژن آسمانه گیاهی بود. به همین منظور، در 45 مزرعه از مزارع گندم دیم شمالغرب ایران، همبستگی بین دادههای انعکاسی به دست آمده از باندهای تصاویر ماهواره لندست 7 و مقدار نیتروژن اندازهگیری شده در آزمایشگاه به دست آمد. بالاترین و پایین ترین مقدار نیتروژن آسمانه گیاهی اندازهگیری شده در منطقه مورد مطالعه بترتیب 6/1 و 79/0 درصد و میانگین آن 11/1 درصد بود و همبستگی نسبتاً بالایی بین باندهای مختلف تصویر سنجنده ETM+ بجز باند 4 و مقدار نیتروژن آسمانه گیاهی وجود داشت. با توجه به همبستگی بالای بین دادههای انعکاسی باندهای مختلف (از 816/0 تا 841/0) و به منظور کاهش حجم و تکرار محاسبات تجزیه به مؤلفههای اصلی بین دادههای باندهای مختلف تصویر ETM+ انجام گرفت. در نهایت رابطه رگرسیونی بین مؤلفه اصلی اول استاندارد شده (ZPC1) و میزان نیتروژن آسمانه گیاهی ایجاد شد. نتایج نشان داد که رابطه رگرسیونی قوی و معنیداری بین مقدار نیتروژن آسمانه گیاهی و مؤلفه ZPC1 با 71/0 R2= وجود دارد. با توجه به دقت کافی مدل رگرسیونی ایجاد شده، میتوان نتیجهگیری کرد که از دادههای سنجش از دور میتوان برای مدیریت و پایش دقیقتر وضعیت نیتروژن مزارع گندم دیم کشور استفاده کرد.
مهدی کوسه لو؛ مهدی رحمتی؛ ایرج اسکندری؛ ولی فیضی اصل
چکیده
بهمنظور مطالعه اثرات خاک‌ورزی سنتی و حفاظتی بر خصوصیات فیزیکی خاک در اراضی کشاورزی دیم، تحقیقی به مدت 5 سال زراعی در مؤسسه تحقیقات دیم کشور در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با 5 تیمار خاک‌ورزی شامل: کاشت مستقیم در ته ساقه‌ها (NT1)، کاشت مستقیم در کلیه بقایا (NT2)، شخم قلمی + دیسک (CH)، کم خاک‌ورزی (MT) و شخم مرسوم (CT) در 4 تکرار به اجرا در آمد. ...
بیشتر
بهمنظور مطالعه اثرات خاک‌ورزی سنتی و حفاظتی بر خصوصیات فیزیکی خاک در اراضی کشاورزی دیم، تحقیقی به مدت 5 سال زراعی در مؤسسه تحقیقات دیم کشور در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با 5 تیمار خاک‌ورزی شامل: کاشت مستقیم در ته ساقه‌ها (NT1)، کاشت مستقیم در کلیه بقایا (NT2)، شخم قلمی + دیسک (CH)، کم خاک‌ورزی (MT) و شخم مرسوم (CT) در 4 تکرار به اجرا در آمد. نمونه‌برداری‌های خاک در انتهای سال پنجم برداشته شدند که این نمونه جهت آنالیز پارامترهای فیزیکی ازجمله پایداری خاکدانهها (WAS)، میانگین وزنی و هندسی قطر خاکدانهها به روش الک تر (GMDwet و MWDwet) و الک خشک (GMDdry و MWDdry)، بعد فرکتال جرمی خاکدانهها (Dm)، کربن آلی کل (TOC)، کربن آلی محلول (DOC) و جرم مخصوص ظاهری خاک استفاده شدند. نتایج نشان داد که اثر تیمارهای خاک‌ورزی بر پارامترهای MWDdry و GMDdry معنی‌دار بود. اثر متقابل روشهای مختلف خاک‌ورزی و مکان بر روی DOC و اثر متقابل عمق و مکان بر روی جرم مخصوص ظاهری معنی‌دار بود. میزان کربن آلی محلول در تیمار خاک‌ورزی سنتی با مقدار mg g-1 74/3 در مکان اول به‌طور معنیداری بیشتر از سایر تیمارها (با مقادیر کمتر از mg g-1 20/3) بود. همچنین در تیمار NT1 و NT2 میانگین وزنی (به ترتیب با 25/1 و 17/1 میلیمتر) و هندسی (04/1 میلیمتر برای هر دو) قطر خاکدانهها اختلاف معنیداری با سایر تیمارها داشت. بر اساس نتایج به‌دست‌آمده توصیه میشود، به‌جای استفاده مداوم از خاک‌ورزی سنتی از خاک‌ورزی حفاظتی استفاده شود.
ولی فیضی اصل
چکیده
نیتروژن پس از آب دومین عامل محدودکننده رشد گیاهان در شرایط دیم بشمار می‌آید، لذا برای تولید اقتصادی جو در این مناطق، استفاده مناسب از آنبسیار ضروری است. بهمنظور ارزیابی پاسخ ژنوتیپهای جو دیم به مصرف نیتروژن، پژوهشی در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی به صورت کرت‌های دوبار خردشده با زمان مصرف نیتروژن در کرت‌های اصلی (کل نیتروژن ...
بیشتر
نیتروژن پس از آب دومین عامل محدودکننده رشد گیاهان در شرایط دیم بشمار می‌آید، لذا برای تولید اقتصادی جو در این مناطق، استفاده مناسب از آنبسیار ضروری است. بهمنظور ارزیابی پاسخ ژنوتیپهای جو دیم به مصرف نیتروژن، پژوهشی در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی به صورت کرت‌های دوبار خردشده با زمان مصرف نیتروژن در کرت‌های اصلی (کل نیتروژن درپائیز، در پائیز + در بهار و در پائیز + در بهار)، مقادیر نیتروژن (صفر، 30، 60، 90 و 120 کیلوگرم در هکتار) در کرت‌های فرعی و ژنوتیپهای جو (سهند، آبیدر، Dayton/Ranny، Alpha/Gumhuriyet/Sonja و B-C-74-2) در کرت‌های فرعی در فرعی در 4 بلوک و به مدت 3 سال زراعی (89-86) در ایستگاه تحقیقات کشاورزی دیم به اجرا درآمد. نتایج نشان داد، مصرف نیتروژن از طریق افزایش معنی‌دار (01/0P≤) تعداد سنبله در واحد سطح (243-112) و ارتفاع بوته (6/17-3/6 سانتی‌متر) به عنوان سطح اندام‌های فتوسنتزکننده گیاه، طول (2/0-1 سانتی‌متر بر بوته) و وزن (2/0-1/0 گرم بر بوته) ریشه در مرحله پنجه‌زنی گیاه و کارایی استفاده از آب (5/2-3/1 کیلوگرم در هکتار بر میلیمتر) باعث افزایش معنی‌دار عملکرد دانه، بیولوژیک و کاه (01/0P≤) شد. نیاز نیتروژنی جو در شرایط خشکسالی حدود 40 کیلوگرم در هکتار و در سال‌های نرمال 43 کیلوگرم در هکتار در منطقه مورد مطالعه تعیین شد که این مقادیر به ترتیب برای دستیابی به عملکردهای دانه 1784 و 3100 کیلوگرم در هکتار میباشد. در سال‌های نرمال 30 کیلوگرم در هکتار آن در پائیز و 13 کیلوگرم در هکتار به صورت سرک همرا بارندگی‌های اوایل بهار مصرف میشود. در نهایت، اثر بارندگی در افزایش عملکرد دانه جو دیم 1/2 برابر بیشتر از مصرف نیتروژن بود و این موضوع اهمیت بیشتر آب را نسبت به نیتروژن در دیمزارهای ایران به اثبات می‌رساند.
ولی فیضی اصل؛ امیر فتوت؛ علیرضا آستارایی؛ امیر لکزیان؛ میراحمد موسوی شلمانی؛ علی خراسانی
چکیده
نیتروژن مهمترین عامل تغذیه‌ای محدودکننده رشد گندم دیم بشمار می‌آید. به منظور برقراری ارتباط بین اشکال مختلف نیتروژن در خاک با پاسخ گندم دیم، پژوهشی در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی به صورت کرت‌های دو بار خرد شده در ایستگاه تحقیقات کشاورزی دیم (مراغه) به اجرا در آمد. زمان مصرف نیتروژن در کرت‌های اصلی (کل نیتروژن در پائیز و در پائیز ...
بیشتر
نیتروژن مهمترین عامل تغذیه‌ای محدودکننده رشد گندم دیم بشمار می‌آید. به منظور برقراری ارتباط بین اشکال مختلف نیتروژن در خاک با پاسخ گندم دیم، پژوهشی در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی به صورت کرت‌های دو بار خرد شده در ایستگاه تحقیقات کشاورزی دیم (مراغه) به اجرا در آمد. زمان مصرف نیتروژن در کرت‌های اصلی (کل نیتروژن در پائیز و در پائیز + در بهار)، مقادیر نیتروژن در کرت‌های فرعی (0، 30، 60 و 90 کیلوگرم در هکتار) و 7 ژنوتیپ در کرت‌های فرعی در 3 تکرار مورد بررسی قرار گرفتند. در مرحله ساقه رفتن (ZGS32)، نمونه‌های خاک از لایه‌های 20-0، 40-20، 60-40 و 80-60 سانتیمتری از کرت‌های فرعی تهیه و نیترات و آمونیوم در آن‌ها اندازهگیری شد. در این لایه‌ها میزان رطوبت خاک نیز با استفاده از دستگاه Diviner2000 قرائت شد. نتایج نشان داد، نیتروژن معدنی مناسب‌ترین فرم نیتروژن بود که به همراه رطوبت خاک توانستند 80 درصد از تغییرات عملکرد دانه را توجیه نمایند. مطابق این مدل، اثر محتوی آب خاک در تولید گندم دیم، 3/2 برابر نیتروژن بود. مناسب‌ترین لایه برای واسنجی نیتروژن، 40-0 سانتیمتری و حد بحرانی نیتروژن معدنی برای تولید عملکردهای بیش از 5/2 تن در هکتار، 41 کیلوگرم در هکتار میباشد. مصرف پائیزی 50 کیلوگرم نیتروژن در هکتار قادر به تامین حد بحرانی یادشده در شرایط آزمایش میباشد. در مجموع استنباط میشود، بین نیتروژن خاک و محتوی رطوبتی آن با پاسخ گندم دیم ارتباط منطقی وجود دارد و از این مدل میتوان به عنوان ابزار کمکی در توصیه کودهای نیتروژنی برای گندم دیم استفاده نمود.
ولی فیضی اصل؛ امیر فتوت؛ علیرضا آستارایی؛ امیر لکزیان؛ میراحمد موسوی شلمانی
چکیده
به منظور تعیین آستانه تنش آبی و وضعیت آن در ژنوتیپهای مختلف گندم دیم در مدیریت‌های مختلف مصرف نیتروژن، آزمایشی در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی، به صورت کرت‌های دو بار خرد شده با دو زمان مصرف (کل در پائیز و در پائیز و در بهار) و چهار سطح نیتروژن (صفر، 30، 60 و 90 کیلوگرم در هکتار) بر روی 7 ژنوتیپ گندم در سه بلوک در سال زراعی 90-1389 به اجرا ...
بیشتر
به منظور تعیین آستانه تنش آبی و وضعیت آن در ژنوتیپهای مختلف گندم دیم در مدیریت‌های مختلف مصرف نیتروژن، آزمایشی در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی، به صورت کرت‌های دو بار خرد شده با دو زمان مصرف (کل در پائیز و در پائیز و در بهار) و چهار سطح نیتروژن (صفر، 30، 60 و 90 کیلوگرم در هکتار) بر روی 7 ژنوتیپ گندم در سه بلوک در سال زراعی 90-1389 به اجرا درآمد. همچنین برای محاسبه پارامترهای شاخص تنش آبی، ژنوتیپهای مورد نظر در شرایط آبیاری تکمیلی در نزدیک‌ترین فاصله با آزمایش قبل کشت شدند. دمای پوشش سبز در مراحل گلدهی و اوایل خمیری شدن اندازهگیری و شاخص تنش آبی گیاه (CWSI) محاسبه شد. حد مبنای پائین با مفهوم شرایط بدون تنش (Tc-Ta=4.523-3.761×VPD; R2=0.92) و حد مبنای بالا با مفهوم حداکثر تنش (Tc-Ta=6 °C) و شرایط بدون تعرق برای گندم دیم تعیین شد. آستانه تنش آبی گیاه 4/0=CWSI محاسبه شد که عبور از آن 8 روز قبل از مرحله سنبله‌دهی اتفاق افتاد. در آستانه تنش آبی، مجموع 60 میلی‌متری از آب قابل استفاده تا عمق 50 سانتیمتری پروفیل تخلیه شد. همچنین بین شاخص CWSI و عملکرد دانه در سطوح مختلف نیتروژن همبستگی منفی معنیداری (01/0>p) وجود داشت. مصرف نیتروژن منجر به کاهش تنش آبی و افزایش عملکرد دانه شد. در مصرف تقسیطی و پائیزی N30 بهترین ژنوتیپ‌ها از لحاظ عملکرد دانه و مقاومت به تنش آبی به ترتیب اوحدی و رصد و در مصرف تقسیطی و پائیزی N60 به ترتیب ژنوتیپهای Cereal4 و رصد بود.
میراحمد موسوی شلمانی؛ امیر لکزیان؛ علی خراسانی؛ ولی فیضی اصل؛ علی محمودی؛ اعظم برزویی؛ علی شیرزادی گلزار
چکیده
به منظور مدل سازی ترکیبات ایزوتوپی و تغییرات فصلی 18O و 2H در ارتباط با پارامترهای فیزیوگرافی، شیمیایی آب و ارزیابی کیفیت آن، آزمایش در سال های 1388-1389 در 30 آب بند مختلف در شمال ایران انجام شد. نمونه ها در فصول مختلف جمع آوری شده و برای تجزیه و تحلیل شیمیایی و ایزوتوپی مورد آنالیز قرار گرفتند. داده ها نشان می دهند که بیشترین مقدار δ18O و δ2H ...
بیشتر
به منظور مدل سازی ترکیبات ایزوتوپی و تغییرات فصلی 18O و 2H در ارتباط با پارامترهای فیزیوگرافی، شیمیایی آب و ارزیابی کیفیت آن، آزمایش در سال های 1388-1389 در 30 آب بند مختلف در شمال ایران انجام شد. نمونه ها در فصول مختلف جمع آوری شده و برای تجزیه و تحلیل شیمیایی و ایزوتوپی مورد آنالیز قرار گرفتند. داده ها نشان می دهند که بیشترین مقدار δ18O و δ2H در تابستان (به ترتیب ‰15/1- و ‰11/12-) و کمترین مقدار در فصل زمستان (به ترتیب ‰50/7- و ‰32/47-) مشاهده گردیده است. داده ها همچنین نشان دادند که افزایش قابل توجه دوتریوم اضافه (d-excess) در طول بهار و تابستان در آب بندهای 20، 21، 22، 24، 25، و26 رخ داده است. همچنین داده های آنالیز شیمیایی نمونه های آب موید حضور سطوح قابل توجه شوری و قلیاییت در آب اغلب این آب بندها می باشد. بدین ترتیب می توان نتیجه گیری نمود که رواناب سطحی جاری از اراضی بالادست، یک منبع مهم انتقال نمک های محلول به این آبگیرها بوده است. این امر باعث گردیده تا سطوح دوتریوم اضافه در آب بند 12 در تابستان حتی از زمستان نیز پایین تر باشد. این فرایند همچنین می تواند دلیل قابل قبول برای توجیه بالاترین میزان دوتریوم اضافی و کمترین میزان δ18O و δ2H در آب بندهای شهرستان سیاهکل (25 و 26) باشد. لذا به نظر می رسد پمپاژ آب های زیرزمینی (با سطوح جزئی از نمک مشتق شده از تراوش آب دریا) به آب بند می تواند یکی دیگر از دلایل کاهش قابل توجه در ایزوتوپ های سنگین 18O و 2H در آبگیرهای 2، 12، 14 و 25 از بهار به تابستان باشد. با توجه به فرایندهای فوق و نظر به نتایج آزمون رگرسیون خطی چند متغیره می توان نتیجه گیری نمود که اولاً از حدود 30 متغیر مورد مطالعه در آبگیرها، تنها چند مورد در شناسایی تغییرات 18O و یا 2H میتواند مورد استفاده کاربردی قرار گیرد. ثانیاً در بین متغیرهای مورد مطالعه، میزان فیتوپلانکتون موجود در آب می تواند به عنوان عامل مشترک در ارزیابی 18O و یا 2H در فصول بهار و تابستان مورد استفاده قرار گیرد. ثالثاً جهت بررسی 18O (و یا 2H ) نمونه برداری از آب در فصل بهار (در مقایسه با فصول دیگر) پیشنهاد می‌گردد. این امر به دلیل ارتباط بیشتر متغیر های مورد بررسی با تابع مورد مطالعه خواهد بود.
ولی فیضی اصل
چکیده
چکیده
به منظور تعیین حد بحرانی و کلاسبندی مقادیر روی در خاک‌های زیر کشت گندم دیم در استانهای آذربایجانشرقی، آذربایجانغربی، کردستان و کرمانشاه آزمایشی در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با چهار تیمار 0، 5، 10 و 15 کیلوگرم روی خالص در هکتار از منبع سولفات روی، در 3 تکرار و به مدت چهار سال زراعی (81ـ1377) به اجرا در آمد. نتایج این پژوهش ...
بیشتر
چکیده
به منظور تعیین حد بحرانی و کلاسبندی مقادیر روی در خاک‌های زیر کشت گندم دیم در استانهای آذربایجانشرقی، آذربایجانغربی، کردستان و کرمانشاه آزمایشی در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با چهار تیمار 0، 5، 10 و 15 کیلوگرم روی خالص در هکتار از منبع سولفات روی، در 3 تکرار و به مدت چهار سال زراعی (81ـ1377) به اجرا در آمد. نتایج این پژوهش پس از آزمون یکنواختی دادههای به دست آمده از مکان‌های اجرای آزمایش، با استفاده از روشهای تصویری کیت‌ـ‌نلسون، مدل‌های دو و سه کلاسه تجزیه واریانس کیت ـ نلسون، میچرلیخ، ترتیب ستونی پاسخ گیاه و مربع‌کای اثرات متقابل تفسیر و حد بحرانی روی در خاک با روشهای یاد شده به ترتیب 75/0، 55/0، 65/0، 61/0، 80/0 و 66/0 میلی‌گرم در کیلوگرم تعیین گردید. با استفاده از جدول توافقی اعداد به دست آمده از روشهای مختلف تفسیر نتایج آزمون روی در این پژوهش مورد مقایسه قرار گرفت و حد بحرانی به دست آمده از مدل دو کلاسه تجزیه واریانس کیت ـ نلسون (55/0 میلی‌گرم در کیلوگرم) با احتمال پیش‌بینی یا احتمال استقلال 47/0 به عنوان مناسب‌ترین روش مورد استفاده در تعیین حد بحرانی روی در خاک‌های زیر کشت گندم دیم در شمال غرب کشور تشخیص داده شد. در مجموع میتوان چنین استنباط نمود که با استفاده از روشهای مختلف، مقادیر حد بحرانی روی در خاک تفاوت زیادی با یکدیگر ندارند.
واژه‌های کلیدی: حد بحرانی روی، گندم دیم
