علیرضا فلاح نصرت آباد؛ مریم حبیبی
چکیده
این پژوهش با هدف شناسایی باکتریهایی با بیشترین توان حلکنندگی فسفات برای افزایش کارایی کودهای فسفاتی و کاهش آلودگیهای زیستمحیطی در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی زرقان در استان فارس بهصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با 12 تیمار کودی در دو حالت کاشت ذرت و بدون کاشت در 3 تکرار اجرا شد. تیمارها شامل کود ...
بیشتر
این پژوهش با هدف شناسایی باکتریهایی با بیشترین توان حلکنندگی فسفات برای افزایش کارایی کودهای فسفاتی و کاهش آلودگیهای زیستمحیطی در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی زرقان در استان فارس بهصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با 12 تیمار کودی در دو حالت کاشت ذرت و بدون کاشت در 3 تکرار اجرا شد. تیمارها شامل کود گوگرد و کود زیستی حاوی باکتری تیوباسیلوس در چهار سطح (عدم مصرف گوگرد و کود زیستی حاوی تیوباسیلوس (S0)، مصرف 500 کیلوگرم گوگرد + 10 کیلوگرم در هکتار کود زیستی حاوی تیوباسیلوس (S1)، مصرف 1000 کیلوگرم گوگرد + 20 کیلوگرم در هکتار کود زیستی حاوی باکتری تیوباسیلوس (S2)، مصرف 2000 کیلوگرم گوگرد + 40 کیلوگرم در هکتار کود زیستی حاوی حاوی تیوباسیلوس (S3)) و کود سوپرفسفات تریپل در سه سطح (عدم مصرف کود سوپر فسفات تریپل (p 0)، مصرف 100 درصد کود سوپر فسفات تریپل بر اساس آزمون خاک (p 1) و مصرف 65 درصد کود سوپر فسفات تریپل بر اساس آزمون خاک (p 2)). بدین منظور جمعیت باکتریهای حلکننده فسفات در تیمارهای اعمال شده شمارش و تعداد 60 جدایه فعال جداسازی، خالصسازی و از نظر توان حل فسفات معدنی در محیط کشت جامد پیکووسکایا مورد بررسی قرار گرفتند، نتایج نشان داد که همه جدایهها توانایی انحلال فسفر را دارا هستند، اما در این بین تعداد 15 جدایه باکتری توانایی انحلال فسفات بیشتری نسبت به سایر جدایهها داشتند، که از این تعداد 7 باکتری متعلق به گونه Bacillus megaterium، 3 باکتری به گونه Bacillus subtilis، 2 باکتری به گونه Bacilluscereus و 3 باکتری متعلق به گونه Pseudomonasfluorescent بودند. با توجه به یافتههای این پژوهش میتوان گامی نو در جهت تولید کودهای بیولوژیک فسفاته برداشت.
آتنا میربلوک؛ میرحسن رسولی صدقیانی؛ ابراهیم سپهر؛ امیر لکزیان؛ محمد حکیمی
چکیده
فراهمی مقدار کافی از عنصر آهن قابل دسترس برای گیاهان در محلول‌های غذایی یک چالش بزرگ است. کیلیت کننده‌های رایج که در محلول‌های غذایی برای فراهمی عنصر آهن استفاده می‌شوند، مضرات زیادی دارند و می‌توانند اثرات منفی روی رشد گیاهان داشته باشند. در این تحقیق کی‌لیت‌های اسیدهای آمینه و آهن شامل گلایسین-آهن (Fe-Gly)، فنیل آلانین-آهن (Fe-Phe)، ...
بیشتر
فراهمی مقدار کافی از عنصر آهن قابل دسترس برای گیاهان در محلول‌های غذایی یک چالش بزرگ است. کیلیت کننده‌های رایج که در محلول‌های غذایی برای فراهمی عنصر آهن استفاده می‌شوند، مضرات زیادی دارند و می‌توانند اثرات منفی روی رشد گیاهان داشته باشند. در این تحقیق کی‌لیت‌های اسیدهای آمینه و آهن شامل گلایسین-آهن (Fe-Gly)، فنیل آلانین-آهن (Fe-Phe)، تیروزین-آهن (Fe-Tyr) و متیونین–آهن (Fe-Met) و کی‌لیت‌های کیتوسان به دو فرم هیدرولیز شده‌ی اسیدی [Fe-C(A.hyd)] و آنزیمی [Fe-C(E.hyd)] سنتز و ویژگی‌های شیمیایی آنها با اسپکتروسکوپی IR و آنالیز CHN انجام شد. سپس کارایی این منابع آهن در مقایسه با Fe-EDDHA برای دو گیاه لوبیا (استراتژی I) و ذرت (استراتژی II) در محیط آبکشت بررسی گردید. کاربرد برخی از کی‌لیت‌های آلی اسیدهای آمینه و کیتوسان به طور معنی‌داری وزن خشک اندام هوایی گیاهان را در مقایسه با Fe-EDDHA افزایش داد. بیشترین مقدار آهن در اندام هوایی گیاهان ذرت و لوبیا در کاربرد کی‌لیت‌های Fe-Tyr، Fe-Met و [Fe-C(A.hyd)] مشاهده گردید. کاربرد کی‌لیت‌های مورد مطالعه منجر به تجمع آهن در ریشه‌ها گردید، لیکن بیشترین مقدار انتقال آهن به اندام‌های هوایی در گیاهانی که در معرض کی‌لیت‌های [Fe-C(A.hyd)] و Fe-Tyr بودند، اتفاق افتاد. بیش از 50 درصد آهن در کمپلکس با Fe-Tyr در گیاه لوبیا و در کمپلکس با Fe-C(A.hyd) در ذرت و لوبیا از ریشه به اندام‌های هوایی انتقال یافتند. استفاده از کی‌لیت‌های آلی آهن در محیط رشد گیاه فعالیت آنزیم فریک کیلیت رداکتاز (FCR) برگ را در دو گیاه لوبیا و ذرت در مقایسه با Fe-EDDHA افزایش داد. با این‌حال میانگین کلی فعالیت این آنزیم در گیاه لوبیا بیشتر از ذرت بود. نتایج به دست آمده نشان داد که استفاده از برخی کی‌لیت‌های آلی آهن در محلول‌های غذایی در مقایسه با Fe-EDDHA می‌تواند مقادیر کافی از آهن را برای جذب گیاه فراهم کند و همچنین رشد اندام هوایی و ریشه گیاه لوبیا و ذرت را بهبود بخشد. بر طبق نتایج این کی‌لیت‌ها می‌توانند به عنوان یک جانشین برای فراهمی آهن به جای Fe-EDDHA در محلول‌های غذایی به کار روند.
رضا سعیدی؛ عباس ستوده نیا؛ هادی رمضانی اعتدالی؛ بیژن نظری؛ عباس کاویانی
چکیده
برای مطالعه تأثیر شوری آب و کمبود ازت خاک (تنش حاصلخیزی)، بر مقدار ضریب K_s و آب سهل‌الوصول (RAW) ذرت، آزمایشی به صورت فاکتوریل و در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی، در سال 1396 و در قزوین انجام شد. تیمارهای هدایت الکتریکی آب شامل چهار مقدار (S_0 )5/0، (S_1 )1/2، (S_2 )5/3 و (S_3 )7/5 دسی‌زیمنس بر متر و تیمارهای ازت خاک در چهار سطح (N_0 )100، (N_1 )75، (N_2 )50 و (N_3 )25 درصد ...
بیشتر
برای مطالعه تأثیر شوری آب و کمبود ازت خاک (تنش حاصلخیزی)، بر مقدار ضریب K_s و آب سهل‌الوصول (RAW) ذرت، آزمایشی به صورت فاکتوریل و در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی، در سال 1396 و در قزوین انجام شد. تیمارهای هدایت الکتریکی آب شامل چهار مقدار (S_0 )5/0، (S_1 )1/2، (S_2 )5/3 و (S_3 )7/5 دسی‌زیمنس بر متر و تیمارهای ازت خاک در چهار سطح (N_0 )100، (N_1 )75، (N_2 )50 و (N_3 )25 درصد مصرف کود ازت، در سه تکرار و در کرت‌هایی به مساحت 9 متر مربع به اجرا درآمد. هم‌زمان با افزایش مقاومت روزنه‌ها در اثر تنش‌های محیطی وارده بر گیاه، آبیاری کرت‌ها انجام شد. ضریب RAW با اندازه‌گیری رطوبت خاک قبل از آبیاری و ضریب K_s، از تقسیم مقدار تبخیر و تعرق گیاه تحت تنش بر گیاه شاهد، محاسبه شد. تغییرات ضریب K_s از تیمار S_0 N_0 تا S_3 N_3 ؛ 1 تا 63/0 بود. برای برآورد ضریب K_s از روی مقادیر تنش‌های شوری و ازت، توابع مختلف بین ضریب K_s و نسبت‌هایN_i/N_0 و S_i/S_0 برازش داده شد. در نهایت تابع درجه دوم با ضریب تبیین 984/0 به عنوان تابع بهینه تخمین K_s انتخاب شد. با تغییر حاصلخیزی از N_0 به N_3 در تیمارهای S_0،S_1، S_2 و S_3، مقدار RAW به ترتیب؛ 7/63، 7/58، 4/55 و 42 درصد و با تغییر شوری آب از S_0 به S_3 در تیمارهای N_0، N_1، N_2 و N_3، مقدار RAW به‌ترتیب؛ 7/51، 3/46، 7/42 و 42 درصد برآورد شد. نتایج نشان داد که تنش شوری آب و کمبود ازت خاک، بر افزایش مقاومت روزنه، کاهش تبخیر و تعرق گیاه و حفظ محتوای آب خاک مؤثر بود. پس در شرایط وجود تنش‌های محیطی، میتوان با کاهش حجم آب آبیاری، علاوه بر تأمین آب مورد نیاز گیاه، از هدررفت آب جلوگیری به‌عمل آورد.
اکبر حسنی؛ مریم اعتمادیان؛ مهدی نورزاده حداد؛ مهرداد حنیف ئی
چکیده
کاربرد اسیدهای آلی و معدنی در کشاورزی در سال‌های اخیر رو به افزایش است اما به نظر می‌رسد تأثیر آنها بر رشد و عملکرد گیاهان در این زمینه به پژوهش بیشتری نیاز دارد. هدف از این پژوهش مطالعه تأثیر کاربرد اسیدهای آلی و معدنی بر رشد گیاه ذرت علوفه‌ای در یک خاک آهکی بود. این آزمایش در گلخانه علوفه‌ای در قالب طرح آماری کاملاً تصادفی در 9 تیمار ...
بیشتر
کاربرد اسیدهای آلی و معدنی در کشاورزی در سال‌های اخیر رو به افزایش است اما به نظر می‌رسد تأثیر آنها بر رشد و عملکرد گیاهان در این زمینه به پژوهش بیشتری نیاز دارد. هدف از این پژوهش مطالعه تأثیر کاربرد اسیدهای آلی و معدنی بر رشد گیاه ذرت علوفه‌ای در یک خاک آهکی بود. این آزمایش در گلخانه علوفه‌ای در قالب طرح آماری کاملاً تصادفی در 9 تیمار و 3 تکرار انجام شد. تیمارهای 1 و 2 کاربرد اسید سیتریک به ترتیب با غلظت 5 و 10میلی‌مولار، تیمار 3 و 4: کاربرد اسید استیک به ترتیب با غلظت 5 و 10 میلی‌مولار، تیمار 5 و 6: کاربرد اسید اگزالیک به ترتیب با غلظت 5 و 10 میلی‌مولار، تیمار 7: کاربرد مخلوط سه اسید آلی هرکدام با غلظت 33/3 میلی‌مولار، تیمار 8: کاربرد اسید سولفوریک با غلظت 5 میلی‌مولار، تیمار 9: بدون کاربرد اسید (شاهد) انجام شد. اسیدها با آب آبیاری در سه مرحله در طول فصل رشد اضافه شدند. طبق نتایج تیمار اسید سیتریک در هر دو سطح غلظتی نسبت به تیمار شاهد منجر به افزایش در وزن تر و خشک بخش هوایی شد. بیشترین غلظت نیتروژن در بخش هوایی در اسیدهای سیتریک، اگزالیک و اسید سولفوریک دیده شد. بیشترین غلظت پتاسیم (ریشه) و منگنز (بخش هوایی و ریشه) در تیمار اسید سولفوریک، بیشترین غلظت آهن (بخش هوایی) در تیمار اسید سیتریک و بیشترین غلظت روی (بخش هوایی و ریشه) در تیمار مخلوط اسیدهای آلی دیده شد.
سمیه سفیدگر شاهکلایی؛ مجتبی بارانی مطلق؛ فرهاد خرمالی؛ اسماعیل دردی پور
چکیده
آلودگی خاک به فلزات سنگین به دلیل اثرات مخرب آن در محیط زیست مانند تهدید سلامتی انسان‌ها، مسمومیت گیاهان و اثرات طولانی مدتی که بر حاصلخیزی خاک می‌گذارند، تبدیل به یک نگرانی جهانی شده است. به منظور بررسی اثر اصلاح‌کننده‌های آلی (بیوچار 420 و بیوچار 640) و اصلاح‌کننده‌های معدنی (پومیس، لیکا، زئولیت و بنتونیت) در سه سطح صفر، 1 و 5 درصد ...
بیشتر
آلودگی خاک به فلزات سنگین به دلیل اثرات مخرب آن در محیط زیست مانند تهدید سلامتی انسان‌ها، مسمومیت گیاهان و اثرات طولانی مدتی که بر حاصلخیزی خاک می‌گذارند، تبدیل به یک نگرانی جهانی شده است. به منظور بررسی اثر اصلاح‌کننده‌های آلی (بیوچار 420 و بیوچار 640) و اصلاح‌کننده‌های معدنی (پومیس، لیکا، زئولیت و بنتونیت) در سه سطح صفر، 1 و 5 درصد وزنی بر تثبیت سرب در یک خاک آلوده، آزمایشی گلخانه‌ای با استفاده از گیاه ذرت به عنوان شاخص زیستی با سه تکرار در قالب طرح کاملا تصادفی انجام گرفت. نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد افزودن اصلاح‌کننده‌ها به خاک موجب کاهش غلظت سرب عصاره‌گیری شده با DTPA و EDTA شد. بیشترین کاهش غلظت سرب عصاره‌گیری شده با DTPA و EDTA در سطح 5 درصد بیوچار 640 و زئولیت مشاهده شد. بیشترین کاهش غلظت سرب در اندام هوایی و ریشه گیاه ذرت به‌ترتیب در خاک تیمار شده با اصلاح‌کننده های آلی (بیوچار 420 و بیوچار 640) و تیمار سطح 5 درصد زئولیت مشاهده شد. بیشترین افزایش در ویژگی‌های رویشی گیاه مانند شاخص سبزینگی (SPAD)، تعداد برگ، در تیمار سطح 5 درصد بیوچار 640 و ارتفاع گیاه، شاخص سطح برگ، وزن خشک ریشه و اندام هوایی گیاه در تیمار سطح 5 درصد بیوچار420 نسبت به شاهد مشاهده شد. همچنین بیشترین میزان فعالیت آنزیم‌های سوپر اکسیددیسموتاز (SOD) و کاتالاز (CAT) در سطح 5 درصد بنتونیت و پراکسیداز(PX) و آسکوربات پراکسیداز (ASP) در سطح 1 درصد بیوچار 420 مشاهده گردید که در مقایسه با شاهد، افزایشی معادل با 147، 101 ، 197 و 123 درصد داشته‌اند. اصلاح‌کننده های آلی (بیوچار 420 و بیوچار 640) و زئولیت بیشترین کاهش جذب سرب را نشان دادند که پتانسیل بالای این اصلاح‌کننده ها را در تثبیت سرب در خاک و کاهش تجمع سرب در گیاه را نشان می‌دهد.
امیرصالح بغدادی؛ مهیار بالازاده؛ علی کاشانی؛ فرید گل زردی
چکیده
به‌منظور بررسی تأثیر مدیریت تلفیقی محصول بر میزان کربن آلی، نیتروژن کل، نیتروژن نیتراتی و نیتروژن آمونیومی خاک بعد از برداشت گیاه ذرت سیلویی در دو عمق خاک، آزمایشی مزرعه‌ای بهصورت کرت‌های خردشده بر پایه طرح بلوکهای کامل تصادفی در چهار تکرار در سال زراعی 93-1392 در کرج اجرا شد. فاکتور اصلی شامل تیمارهای پیش‌کاشت در چهار سطح آیش، ...
بیشتر
به‌منظور بررسی تأثیر مدیریت تلفیقی محصول بر میزان کربن آلی، نیتروژن کل، نیتروژن نیتراتی و نیتروژن آمونیومی خاک بعد از برداشت گیاه ذرت سیلویی در دو عمق خاک، آزمایشی مزرعه‌ای بهصورت کرت‌های خردشده بر پایه طرح بلوکهای کامل تصادفی در چهار تکرار در سال زراعی 93-1392 در کرج اجرا شد. فاکتور اصلی شامل تیمارهای پیش‌کاشت در چهار سطح آیش، کود دامی، کود سبز پرکو (Perko PVH) و بوکو (Buko) از خانواده براسیکاسه، فاکتور فرعی کود نیتروژن در سه سطح 120، 240 و 360 کیلوگرم در هکتار از منبع اوره در نظر گرفته شد. نتایج تجزیه واریانس و مقایسه میانگین داده‌ها نشان داد برهمکنش تیمارهای پیش‌کاشت و سطوح نیتروژن اثر معنی‌دار بر میزان کربن آلی، نیتروژن کل، نیتروژن نیتراتی و آمونیومی خاک و محتوای نیتروژن ذرت داشت. بیشترین میزان کربن آلی (08/1 و 97/0 درصد)، نیتروژن کل (102/0 و 087/0 درصد)، نیتروژن نیتراتی (9/26 و 81/21 میلی‌گرم در کیلوگرم) و نیتروژن آمونیومی (05/2 و 95/1 میلی‌گرم در کیلوگرم) خاک پس از برداشت ذرت سیلویی در تیمار پیش‌کاشت پرکو و بوکو به همراه 360 کیلوگرم نیتروژن در هکتار مشاهده شد و کمترین میزان کربن آلی (58/0 درصد) و نیتروژن کل (047/0 درصد) خاک در تیمار پیش‌کاشت کود دامی به همراه 120 کیلوگرم نیتروژن در هکتار مشاهده شد. بیشترین عملکرد علوفه و محتوای نیتروژن ذرت با کاربرد کود سبز پرکو و بوکو به دست آمد. با توجه به نتایج به‌دست‌آمده از این پژوهش، گیاهان پرکو و بوکو به‌عنوان بهترین پیش‌کاشت در منطقه کرج می-باشند و می‌توانند تیمارهای امیدبخشی به‌منظور کاهش مصرف کود نیتروژن شیمیایی باشند.
اکرم فرشادی راد؛ علیرضا حسین پور؛ شجاع قربانی؛ حمیدرضا متقیان
چکیده
قابلیت استفاده فلزات سنگین به توزیع آنها در خاکدانه‌های با اندازه مختلف بستگی دارد. در این پژوهش تأثیر اندازه خاکدانه بر قابلیت استفاده مس برای گیاه ذرت در تعدادی از خاکهای آلوده استان اصفهان مورد بررسی قرار گرفت. نمونه‌های خاک هوا خشک شده، با استفاده از روش الک خشک به 4 بخش، 4 تا 2، 2 تا 25/0، 25/0 تا 053/0 و کوچکتر از 053/0 میلی‌متر تفکیک ...
بیشتر
قابلیت استفاده فلزات سنگین به توزیع آنها در خاکدانه‌های با اندازه مختلف بستگی دارد. در این پژوهش تأثیر اندازه خاکدانه بر قابلیت استفاده مس برای گیاه ذرت در تعدادی از خاکهای آلوده استان اصفهان مورد بررسی قرار گرفت. نمونه‌های خاک هوا خشک شده، با استفاده از روش الک خشک به 4 بخش، 4 تا 2، 2 تا 25/0، 25/0 تا 053/0 و کوچکتر از 053/0 میلی‌متر تفکیک شدند. قابلیت استفاده مس در خاک و خاکدانه‌ها با استفاده از روشهای DTPA-TEA، مهلیچ 1، کلرید کلسیم 01/0 مولار و آب مقطر اندازه‌گیری شد. به منظور بررسی همبستگی بین مس عصاره‌گیری شده و شاخص‌های گیاهی، ذرت به مدت 8 هفته در گلخانه کشت گردید. نتایج نشان داد که مقدار نسبی خاکدانه‌های 25/0تا 2 میلی‌متر در خاکهای مورد مطالعه بیشترین بود و این خاکدانه‌ها بیشترین سهم را در مقدار مس کل خاک داشتند. بیشترین مقدار مس قابل استفاده در خاکدانه‌های کوچکتر از 05/0 میلی‌متر و پس از آن خاکدانه‌های 05/0 تا 25/0، 25/0 تا 2 و 2 تا 4 میلی‌متر قرار داشتند. مقدار مس قابل استفاده در خاکدانه‌های 05/0 تا 25/0 میلی‌متر و شاخص‌های گیاهی دارای بیشترین همبستگی بود و پس از آن خاکدانه‌های کوچکتر از 05/0، 25/0 تا 2 و 2 تا 4 میلی‌متر قرار داشتند. بنابراین، خاکدانه‌های 05/0 تا 25/0 میلی‌متر سهم بالاتری در تأمین مس برای گیاه ذرت داشته‌اند.
فرید فیض اله پور؛ مهدی کوچک زاده؛ فریبرز عباسی؛ محمدنبی غیبی؛ رجب چوگان
چکیده
کودآبیاری به دلیل امکان مصرف تقسیطی عناصر غذایی روشی مؤثر برای افزایش کار آیی مصرف آب و کود و کاهش تلفات کودهای نیتروژنی است .در پژوهش حاضر به‌منظور بررسی اثر مصرف تقسیطی کود اوره در کودآبیاری جویچه‌ای بر تلفات کود، تحقیقی بر روی ذرت دانه‌ای رقم سینگل کراس 260 در مزرعه پژوهشی موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر (کرج) در سال زراعی ...
بیشتر
کودآبیاری به دلیل امکان مصرف تقسیطی عناصر غذایی روشی مؤثر برای افزایش کار آیی مصرف آب و کود و کاهش تلفات کودهای نیتروژنی است .در پژوهش حاضر به‌منظور بررسی اثر مصرف تقسیطی کود اوره در کودآبیاری جویچه‌ای بر تلفات کود، تحقیقی بر روی ذرت دانه‌ای رقم سینگل کراس 260 در مزرعه پژوهشی موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر (کرج) در سال زراعی 1392 انجام شد. این آزمایش شامل 7 تیمار بهصورت یک تیمار پخش سطحی کود و شش تیمار کودآبیاری بود و در چهار تکرار انجام گردید. طرح آزمایش بهصورت فاکتوریل و در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی اجرا گردید. فاکتور اول (S) شامل دو سطح تقسیط کود اوره (سه و چهار تقسیطی) و فاکتور دوم (N) شامل سه سطح کودی (100، 80 و 60 درصد توصیه کودی) بود. تیمارهای کودآبیاری در نهایت با روش کود دهی سطحی مورد مقایسه قرار گرفتند. کود مورد نیاز در تیمار سنتی در دو تقسیط مساوی و بهصورت پخش سطحی به خاک اضافه گردید. بر اساس نتایج حاصل از تجزیه واریانس داده‌ها، درصد تلفات نیتروژن از طریق رواناب سطحی، تحت تأثیر مقدار کود مصرفی و اثر متقابل آن با تقسیط کود قرار گرفت. بیشترین تلفات نیتروژن توسط رواناب، در سطح کودی 100 درصد اتفاق افتاد و تفاوت معنی‌داری بین سطوح 60 و 80 درصد توصیه کودی حاصل نشد. از لحاظ درصد نیتروژن باقی‌مانده در خاک، تیمار سنتی با روش پخش سطحی کود، دارای بیش ترین مقدار نیتروژن موجود در خاک بعد از آزمایشات کودآبیاری بود. علاوه بر این در بررسی اثر متقابل تقسیط و مقدار کود مصرفی مشاهده شد که با کاربرد تنها 60 درصد توصیه کودی طی چهار تقسیط مساوی در طول فصل رشد، میتوان ضمن دستیابی به عملکرد مطلوب، میزان آلودگی زیستمحیطی را کاهش داد.
علیرضا یزدان پناه؛ محمد رضا بختیاری
چکیده
در این تحقیق، مناسب ترین روش کوددهی از منبع کود اوره (پخش سطحی کود، ریزش کود در وسط جویچه، کودکاری نواری یک طرف گیاهچه و کودکاری نواری دو طرف گیاهچه) و مقادیر آن (30، 60 و 90 کیلوگرم نیتروژن خالص از منبع کود اوره در هکتار)، بر عملکرد ذرت دانه‌ای که بصورت سرک در زمان در زمان 7 تا 9 برگه شدن ذرت، به گیاه داده شد، مقایسه شدند و علاوه بر آن مقدار ...
بیشتر
در این تحقیق، مناسب ترین روش کوددهی از منبع کود اوره (پخش سطحی کود، ریزش کود در وسط جویچه، کودکاری نواری یک طرف گیاهچه و کودکاری نواری دو طرف گیاهچه) و مقادیر آن (30، 60 و 90 کیلوگرم نیتروژن خالص از منبع کود اوره در هکتار)، بر عملکرد ذرت دانه‌ای که بصورت سرک در زمان در زمان 7 تا 9 برگه شدن ذرت، به گیاه داده شد، مقایسه شدند و علاوه بر آن مقدار 90 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار نیز در زمان کاشت بطور یکسان در تمام تیمارها مصرف گردید. این پژوهش به صورت طرح آزمایشی بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار و به مدت دو سال اجرا گردید. نتایج حاصل از اجرای دو سال طرح، نشان داد که روش کوددهی هیچ اختلاف معنی‌داری در سطح احتمال 1% بر روی ارتفاع بوته، ارتفاع بلال و درصد چوب بلال نداشت، اما در سطح احتمال 1% بر عملکرد خالص (عملکرد دانه با رطوبت 14%) و در سطح احتمال 5% بر وزن 1000 دانه اثر معنی‌داری داشت. همچنین اثر مقدار کود نیتروژنه نیز در سطح احتمال 1% بر صفات: ارتفاع بوته، ارتفاع بلال و درصد چوب بلال معنی‌دار نبود اما بر عملکرد خالص و وزن 1000 دانه در سطح احتمال 1% معنی‌دار بود. اثر متقابل روش– مقدار نیز در سطح احتمال 1% بر صفات ذرت و وزن 1000 دانه معنی‌دار نبود اما در سطح احتمال 5% بر عملکرد خالص ذرت دارای اختلاف معنی‌دار بود. مقایسه میانگین ها نیز نشان داد که اگر چه تیمار کودکاری در طرفین گیاهچه به میزان 90 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار عملکرد ذرت را به 92/10 تن در هکتار رسانید ولی با تیمار کودکاری یک طرف گیاهچه به میزان 60 کیلوگرم که عملکرد آن 463/9 تن در هکتار بود در سطح احتمال 1% اختلاف معنی‌داری نداشت. نتایج تجزیه مقدار نیتروژن موجود در برگ گیاهان در دو سال اجرای آزمایش نشان داد که اثرروش کوددهی بر مقدار نیتروژن در برگ گیاهان معنی‌دار بود.
شهرام اشرفی؛ سید حسین صدرقاین؛ جواد باغانی
چکیده
به منظور ارزیابی اثرات کاربرد سطوح مختلف آب، تراکم بوته و آرایش کاشت بر عملکرد و کارائی مصرف آب ذرت دانه ای رقم سینگل کراس کرج700 (KSC700) با استفاده از سامانه آبیاری قطره‌ای زیر سطحی، طرحی با سه سطح آبیاری، سه تراکم بوته و دو آرایش کاشت طی دو سال در کرج اجراء شد. طرح آماری مورد استفاده، کرت های نواری خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی ...
بیشتر
به منظور ارزیابی اثرات کاربرد سطوح مختلف آب، تراکم بوته و آرایش کاشت بر عملکرد و کارائی مصرف آب ذرت دانه ای رقم سینگل کراس کرج700 (KSC700) با استفاده از سامانه آبیاری قطره‌ای زیر سطحی، طرحی با سه سطح آبیاری، سه تراکم بوته و دو آرایش کاشت طی دو سال در کرج اجراء شد. طرح آماری مورد استفاده، کرت های نواری خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار بود. کرت های عمودی شامل سه تیمار آبیاری، 50 ، 75و 100 درصد تامین نیاز آبی و کرت های افقی شامل سه تراکم کاشت 65، 75 و 85 هزار بوته در هکتار و کرت های فرعی نیز شامل دو آرایش کاشت یک و دو ردیفه بود. نتایج نشان داد که افزایش سطح آبیاری از 50 تا 100 درصد تامین نیاز آبی اثر مطلوبی بر عملکرد، ارتفاع گیاه، ارتفاع اولین بلال، قطر ساقه، قطر بلال، قطر چوب بلال، تعداد ردیف دانه، تعداد دانه در ردیف، وزن هزار دانه، وزن بیوماس، طول بلال، وزن دانه، تعداد برگ، قطر دانه، کارائی مصرف آب و وزن چوب بلال داشت که در این مقاله نتایج عملکرد، کارائی مصرف آب و وزن بیوماس ارائه می شود. عملکرد دانه با افزایش میزان آب مصرفی، افزایش یافت و در سطح 1درصد اختلاف معنی داری مشاهده شد. سطح آبیاری100 و 50 درصد در سال های اول و دوم به ترتیب با میانگین عملکرد28/12، 65/3 و 89/12، 58/3 تن در هکتار بیشترین و کمترین عملکرد را به خود اختصاص دادند. کارائی مصرف آب کلیه تیمارهای آزمایش نشان داد، تیمارهائی که در گروه سطح آبیاری 75 و100 درصد تامین نیاز آبی قرار دارند با حداکثر مقدار و تیمارهائی که در گروه سطح آبیاری50 درصد تامین نیاز آبی قرار دارند حداقل مقدار کارائی مصرف آب را دارند. نتایج نشان داد که ذرت گیاهی است نسبتاً حساس به تنش رطوبتی ودر شرایط عدم کمبود منابع آبی توصیه می شود که 100 درصد نیاز ابی گیاه تامین و در شرایط کمبود منابع آبی با اعمال تنش ملایم حداقل 75 درصد نیاز آبی تامین گردد.
مهدی قیصری؛ محمد مهدی مجیدی؛ سیدمجید میرلطیفی؛ محمد جواد زارعیان؛ سمیه امیری؛ سید محمد بنی فاطمی
چکیده
عکس العمل ریشه به کم آبی یکی از مهم ترین پارامترهای مورد توجه محققان است. مطالعه نحوه رشد و توزیع ریشه گیاه در
مدیریت های آبیاری مختلف به درک بهتر از مقدار آب خاک، و نحوه دسترس پذیری آب و موادغذایی در شرایط کم آبی کمک می کند. به منظور بررسی اثر چهار سطح آبیاری در دو مدیریت مختلف کم آبیاری بر طول ریشه گیاه ذرت، مطالعه ای در سال 1388 انجام ...
بیشتر
عکس العمل ریشه به کم آبی یکی از مهم ترین پارامترهای مورد توجه محققان است. مطالعه نحوه رشد و توزیع ریشه گیاه در
مدیریت های آبیاری مختلف به درک بهتر از مقدار آب خاک، و نحوه دسترس پذیری آب و موادغذایی در شرایط کم آبی کمک می کند. به منظور بررسی اثر چهار سطح آبیاری در دو مدیریت مختلف کم آبیاری بر طول ریشه گیاه ذرت، مطالعه ای در سال 1388 انجام شد. مدیریت های آبیاری شامل دور آبیاری ثابت-عمق آبیاری متغیر (M1) و دور آبیاری متغیر-عمق آبیاری ثابت (M2) بودند. گیاه ذرت در 120 گلدان بزرگ 110 لیتری به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار، کشت شد. داده برداری از ریشه گیاه پس از شستشوی ریشه در پنج مرحله از رشد گیاه انجام شد. نتایج نشان داد اثر سطوح آبیاری روی طول ریشه در هر دو مدیریت معنی دار (P
عادل ریحانی تبار؛ محمدرضا مقصودی؛ نصرت اله نجفی
چکیده
اطلاع از سطح بحرانی فسفر در خاک و پاسخ‌های گیاه به مصرف آن می تواند کمک مؤثری در توصیه بهینه کود فسفر باشد. در این تحقیق، سطح بحرانی فسفر قابل‌جذب گیاه ذرت (Zea mays L.) در 25 نمونه خاک که از مناطق مختلف استان آذربایجان شرقی در سال 1390 جمع آوری شده بود، تعیین شد. آزمایش بهصورت فاکتوریل و در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با دو فاکتور کود فسفر ...
بیشتر
اطلاع از سطح بحرانی فسفر در خاک و پاسخ‌های گیاه به مصرف آن می تواند کمک مؤثری در توصیه بهینه کود فسفر باشد. در این تحقیق، سطح بحرانی فسفر قابل‌جذب گیاه ذرت (Zea mays L.) در 25 نمونه خاک که از مناطق مختلف استان آذربایجان شرقی در سال 1390 جمع آوری شده بود، تعیین شد. آزمایش بهصورت فاکتوریل و در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با دو فاکتور کود فسفر در دو سطح صفر و 40 میلی گرم فسفر بر کیلوگرم خاک از منبع منوکلسیم فسفات و 25 نوع خاک با سه تکرار انجام شد. پس از 60 روز رشد، بخش هوایی و ریشه ذرت برداشت شد. خاک های مورد مطالعه دارای 3/57-4/12 درصد رس با میانگین 1/31 درصد، کربنات کلسیم معادل 35-7 درصد با میانگین 5/21 درصد و کربنات کلسیم معادل فعال بین 78/10-47/1 درصد با میانگین 1/5 درصد بودند. نتایج نشان داد که سطوح فسفر کاربردی، نوع خاک و اثر متقابل آنها تأثیر معنی دار بر شاخص های رشد ذرت داشت. سطح بحرانی فسفر قابل‌جذب به روش اولسن برای دستیابی به 90 درصد حداکثر ماده خشک نسبی ذرت با استفاده از روش های تصویری کیت-نلسون، آماری کیت-نلسون و میچرلیخ-بری، به‌ترتیب 12، 44/14 و 46/10 میلی گرم در کیلوگرم خاک تعیین گردید. میانگین ضرایب C1 و C معادله میچرلیخ-بری به‌ترتیب 0956/0 و 0073/0 کیلوگرم خاک بر میلی گرم فسفر بود. همچنین وزن خشک بخش هوایی ذرت با فسفر قابل‌جذب گیاه در خاک همبستگی معنی داری داشت.
سمانه اجمدی قشلاقی؛ ناصر علی اصغرزاد؛ علیرضا توسلی
چکیده
گلومالین گلیکوپروتئینی است که توسط قارچ های میکوریز آربوسکولار (AM) تولید می شود و از اجزاء مهم ماده آلی خاک می باشد که در ترسیب کربن و پایداری خاکدانه ها نقش بسزایی دارد. قارچ های AM که تنها تولید کننده ی گلومالین هستند، تحت تاثیر فاکتورهای مختلف محیطی از جمله شوری قرار می گیرند. این پژوهش به منظور بررسی تاثیر شوری بر تولید گلومالین توسط ...
بیشتر
گلومالین گلیکوپروتئینی است که توسط قارچ های میکوریز آربوسکولار (AM) تولید می شود و از اجزاء مهم ماده آلی خاک می باشد که در ترسیب کربن و پایداری خاکدانه ها نقش بسزایی دارد. قارچ های AM که تنها تولید کننده ی گلومالین هستند، تحت تاثیر فاکتورهای مختلف محیطی از جمله شوری قرار می گیرند. این پژوهش به منظور بررسی تاثیر شوری بر تولید گلومالین توسط سه گونه ی قارچی میکوریز آربوسکولار بصورت آزمایش فاکتوریل با طرح کاملاً تصادفی در چهار تکرار، با گیاه ذرت رقم سینگل کراس 704 در شرایط گلخانه اجرا شد. فاکتورهای مورد آزمایش شامل سه سطح شوری سدیم کلراید 34/1 (شاهد)، 4 و dS/m 8 و چهار سطح شاهد بدون قارچ، G. intraradices (Gi), G. versiforme (Gv), Glomus etunicatum (Ge) بود. در این پژوهش وزن خشک گیاه، غلظت پرولین برگ، درصد کلونیزاسیون و غلظت گلومالین ساده استخراج (EEG) و گلومالین کل (TG) اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که اثر متقابل شوری و قارچ میکوریز بر وزن خشک گیاه، غلظت پرولین برگ، درصد کلونیزاسیون ریشه، EEG و TG در سطح احتمال یک درصد معنی دار بود. در گیاهان میکوریزی وزن خشک گیاه ذرت، غلظت پرولین برگ نسبت به شاهد بدون قارچ بصورت معنی داری افزایش یافته بود. درصد کلونیزاسیون ریشه نیز در سطح شوری dS/m 8 بصورت معنی داری نسبت به شاهد شوری کاهش یافت. همچنین افزایش معنی دار تولید گلومالین در دو سطح شوری 4 و dS/m 8 در هر سه گونه ی قارچی نسبت به شوری dS/m 34/1 مشاهده شد. به عبارتی با افزایش شوری و کاهش درصد کلونیزاسیون، مقدار تولید گلومالین در واحد درصد کلونیزاسیون افزایش یافت.
یاسر عظیم زاده؛ حسین شریعتمداری
چکیده
گیاه پالایی یکی از کم هزینه ترین روش های پالایش خاک های آلوده به فلزات سنگین می باشد. هدف این مطالعه بررسی توان گیاه پالایی دو گیاه ذرت و کلزا تحت سیستم کشت منفرد و مخلوط بود. بدین منظور آزمایشی گلخانه ای به صورت کشت گلدانی بر روی یک خاک آهکی آلوده به سرب و روی انجام شد. تیمارها شامل کشت منفرد ذرت، کشت منفرد کلزا و کشت مخلوط (ذرت و کلزا) ...
بیشتر
گیاه پالایی یکی از کم هزینه ترین روش های پالایش خاک های آلوده به فلزات سنگین می باشد. هدف این مطالعه بررسی توان گیاه پالایی دو گیاه ذرت و کلزا تحت سیستم کشت منفرد و مخلوط بود. بدین منظور آزمایشی گلخانه ای به صورت کشت گلدانی بر روی یک خاک آهکی آلوده به سرب و روی انجام شد. تیمارها شامل کشت منفرد ذرت، کشت منفرد کلزا و کشت مخلوط (ذرت و کلزا) بودند. نتایج نشان داد فعالیت ریشه گیاه با کاهش pH و افزایش کربن آلی محلول خاک، زیست فراهمی فلزات سرب، روی، مس و نیکل را افزایش داد. جذب فلزات سرب، روی، مس و نیکل در ریشه کشت مخلوط کمتر از ریشه ذرت و بیشتر از ریشه کلزا بود. جذب روی و نیکل توسط شاخساره کلزا و کشت مخلوط بیشتر از ذرت بود. همچنین نتایج مربوط به جذب فلزات در کل زیست توده (جمع ریشه و شاخساره) نشان داد جذب مس و نیکل در زیست توده کشت مخلوط کمتر از ذرت و بیشتر از کلزا بود در حالی که جذب سرب و روی در زیست توده ذرت و کشت مخلوط بیشتر از کلزا بدست آمد. همچنین کشت مخلوط باعث افزایش عملکرد ذرت و کلزا نسبت به کشت منفرد شد. بنابراین به نظر می رسد استفاده از سیستم کشت مخلوط می تواند فلزات روی و نیکل را بیشتر از ذرت منفرد و مس را بیشتر از کلزای منفرد استخراج کند.
منصور معیری؛ ابراهیم پذیرا؛ حمید سیادت؛ فریبرز عباسی؛ حسین دهقانی سانیج
چکیده
این مطالعه به منظور ارزیابی مدیریت کشاورزان در آب مصرفی، تولید دانه و عوامل موثر در کارائی مصرف آب ذرت تابستانه در اراضی پایاب سد کرخه (دشت اوان) طی سال های 86-1385 اجرا شد. در دشت اوان، ذرت بصورت ردیفی روی پشته های با فواصل 75 سانتی متری کشت و بصورت جوی و پشته آبیاری می شود. در دو فصل زراعی و به نسبت مساحت اراضی این دشت با منبع تامین آب متفاوت، ...
بیشتر
این مطالعه به منظور ارزیابی مدیریت کشاورزان در آب مصرفی، تولید دانه و عوامل موثر در کارائی مصرف آب ذرت تابستانه در اراضی پایاب سد کرخه (دشت اوان) طی سال های 86-1385 اجرا شد. در دشت اوان، ذرت بصورت ردیفی روی پشته های با فواصل 75 سانتی متری کشت و بصورت جوی و پشته آبیاری می شود. در دو فصل زراعی و به نسبت مساحت اراضی این دشت با منبع تامین آب متفاوت، هفت واحد آبیاری شامل: سه واحد آبیاری شبکه کانال(سرخه)، دو واحد آبیاری چاه، یک واحد رودخانه و یک واحد با منبع تلفیقی شبکه کانال و چاه و از هر واحد آبیاری، سه مزرعه با مدیریت کشاورزان مختلف انتخاب شدند. با نمونه گیری خاک مزارع انتخابی قبل از کشت نیاز کودی و برخی مشخصات فیزیکی و شیمیایی تعیین شد. ضمن ثبت مدیریت های زراعی و کودی کشاورزان، حجم آب ورودی به مزارع و رواناب خروجی در هر نوبت آبیاری، تراکم بوته و عملکرد دانه ذرت در زمان رسیدگی فیزیولوژیک اندازه گیری شد. با ثبت تاریخ کاشت و مراحل رشد گیاه، با استفاده از روش تشت تبخیر، نیاز آبی و با استفاده از داده های ثبت شده کارائی مصرف آب آبیاری (WPI+R)، بازده کاربرد آب (WAE) و کارائی مصرف آب ذرت (CWP) برای هر مزرعه محاسبه شدند. براساس نتایج بدست آمده متوسط دو ساله عملکرد دانه ذرت، کارائی مصرف آب آبیاری، بازده کاربرد آب و کارائی مصرف آب ذرت به ترتیب، kg/ha 4844، kg/m3 38/0، 6/38% وkg/m3 01/1 بدست آمد. مقایسه مدیریت های زراعی، آبیاری و تغذیه ای کشاورزان با توصیه های تحقیقاتی نشان داد که مهمترین عامل پایین بودن کارائی مصرف آب ناشی از آگاهی کم کشاورزان منطقه از مدیریت های مناسب بود.
عباس رضائی استخروئیه؛ عبدالرحیم هوشمند؛ سعید برومند نسب؛ محمد جواد خانجانی
چکیده
کم آبیاری راهبرد بهینه سازی کارایی مصرف آب در آبیاری است. تحقیق در بهار 1389 در دانشگاه شهید باهنر کرمان، به منظور بررسی تاثیر کم آبیاری بخصوص روشهای نوین آن (خشکی موضعی ریشه) بر عملکرد، اجزاء عملکرد و کارآیی مصرف آب در گیاه ذرت دانه ای، هیبرید سینگل کراس 704، انجام شد. طرح به صورت بلوک های کامل تصادفی با یک تیمار شاهد، 18 تیمار کم آبیاری ...
بیشتر
کم آبیاری راهبرد بهینه سازی کارایی مصرف آب در آبیاری است. تحقیق در بهار 1389 در دانشگاه شهید باهنر کرمان، به منظور بررسی تاثیر کم آبیاری بخصوص روشهای نوین آن (خشکی موضعی ریشه) بر عملکرد، اجزاء عملکرد و کارآیی مصرف آب در گیاه ذرت دانه ای، هیبرید سینگل کراس 704، انجام شد. طرح به صورت بلوک های کامل تصادفی با یک تیمار شاهد، 18 تیمار کم آبیاری و در سه تکرار اجرا گردید. تیمار های کم-آبیاری شامل: تنش خشکی ملایم (آبیاری با 75درصد نیاز آبی گیاه)، تنش خشکی شدید (آبیاری با 50درصد نیاز آبی گیاه)، آبیاری جوی و پشته ای یک در میان ثابت، سه تیمار خشکی موضعی ریشه (جابجائی جویچه های مرطوب در هر آبیاری، بعد از دو آبیاری و بعد از سه آبیاری) بودند. هر یک از تیمارهای کم آبیاری در سه مرحله رشد گیاه (تمام دوره رشد، رشد رویشی و رشد زایشی) اعمال گردید. بیشترین عملکرد بیولوژیکی گیاه برابر 32431 و کمترین آن برابر17654 کیلوگرم در هکتار بدست آمد. بیشترین عملکرد دانه 12115 وکمترین آن 7163 کیلو گرم در هکتار حاصل شد. کارآیی مصرف آب برای تیمار شاهد، برابر 16/1 و برای تیمار خشکی موضعی ریشه با جابجائی جویچه های مرطوب در هر آبیاری در تمام دوره رشد گیاه برابر 13/2 (کیلوگرم دانه به ازاء یک متر مکعب آب) بود. بر اساس نتایج حاصل، کم آبیاری به روش خشکی موضعی ریشه، با جابجائی جویچه های مرطوب بعد از هر آبیاری (فاصله 14 روزه)، بهترین روش اعمال کم آبیاری برای گیاه ذرت دانه ای در منطقه کرمان تشخیص داده شد.
صمد اسفندیاری؛ حسین دهقانی سانیج؛ امین علیزاده؛ کامران داوری
چکیده
مطالب زیادی در ارتباط با عملکرد بیولوژیک و اقتصادی ذرت دانه‌ای به رشتة تحریر در آمده است، اما اطلاعات در مورد عوامل موثر بر رشد و مرفولوژی ریشه بسیار اندک است. لذا به منظور مطالعة اثر روشهای آبیاری قطره‌ای (سطحی و زیرسطحی) و کود نیتروژن بر توسعة ریشة ذرت و بررسی مدلهای حرکت عمقی ریشه، آزمایشی در قالب اسپلیت پلات بر پایة بلوکهای ...
بیشتر
مطالب زیادی در ارتباط با عملکرد بیولوژیک و اقتصادی ذرت دانه‌ای به رشتة تحریر در آمده است، اما اطلاعات در مورد عوامل موثر بر رشد و مرفولوژی ریشه بسیار اندک است. لذا به منظور مطالعة اثر روشهای آبیاری قطره‌ای (سطحی و زیرسطحی) و کود نیتروژن بر توسعة ریشة ذرت و بررسی مدلهای حرکت عمقی ریشه، آزمایشی در قالب اسپلیت پلات بر پایة بلوکهای کامل تصادفی با تیمار اصلی روش آبیاری در دو سطح (قطره‌ای سطحی و زیرسطحی) و تیمار فرعی میزان کود نیتروژن در دو سطح (50 و 100% نیاز کودی گیاه) با سه تکرار در مزرعة تحقیقاتی موسسة تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی کرج بر روی گیاه ذرت رقم دابل کراس 370 انجام شد. پایش عمق ریشه با روش حفر ترانشه و مشاهدة نیم‌رخ خاک انجام شد. نمونه‌گیری در طول دوره رشد در هشت نوبت، با فواصل 10 روزه و اندازه‌گیری وزن ریشه در لایه‌های خاک نیز از روش برداشت مونولیت‌های خاک وشستشو در صافی‌های پلاستیکی با فشار آب انجام گرفت. نتایج نشان داد عمق توسعة ریشه در روش آبیاری سطحی تا مرحلة 20 روزگی گیاه ذرت به طور معنی‌داری بیشتر از روش آبیاری قطره‌ای زیرسطحی است، بعد از مرحلة 30 تا 80 روزگی تفاوت معنی‌داری در سطح 5 % با هم نشان ندادند. اثر کود آبیاری نیتروژن در هیچ مرحله‌ای از دورة رشد روی عمق توسعة ریشه در سطح 5 % معنی‌دار نبود. اثر متقابل آنها (روش آبیاری در سطح کود) بر عمق توسعة ریشه در مراحل مختلف رشد در سطح 5 % معنی‌دار نبود. اثر تیمارهای مختلف روی عرض توسعة ریشة گیاه ذرت در کلیة مراحل رشد معنی‌دار نبودند. بیشترین درصد تجمع ریشه در آبیاری قطره‌ای زیرسطحی در لایة 20 تا 40 سانتیمتری خاک اتفاق افتاد، در حالی که در روش سطحی در لایة 0 تا 20 سانتیمتری خاک بود، همچنین ریشه‌ها در روش آبیاری قطره‌ای زیرسطحی نسبت به آبیاری قطره‌ای سطحی به طور یکنواختر در داخل خاک توزیع شده بودند. کمترین تراکم ریشه در هر دو روش مربوط به لایة 40 تا 60 سانتیمتری خاک بود. بیشترین دقت تخمین حرکت عمق ریشه در مدلها به ترتیب مربوط به مدل خطی، بورگ و گریمز و کراپ وات بود.
حمید رضا بوستانی؛ عبدالمجید رونقی
چکیده
لجن فاضلاب به‌عنوان یک منبع عناصر غذایی مورد نیاز گیاه در بسیاری از کشور ها، جهت تولید گیاهان زراعی مورد استفاده قرار می‌گیرد. به‌منظور بررسی اثر کاربرد لجن فاضلاب در مقایسه با کود شیمیایی، بر عملکرد و غلظت برخی عناصر غذایی پر مصرف و کم مصرف در گیاه ذرت، آزمایشی در شرایط گلخانه بهصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار ...
بیشتر
لجن فاضلاب به‌عنوان یک منبع عناصر غذایی مورد نیاز گیاه در بسیاری از کشور ها، جهت تولید گیاهان زراعی مورد استفاده قرار می‌گیرد. به‌منظور بررسی اثر کاربرد لجن فاضلاب در مقایسه با کود شیمیایی، بر عملکرد و غلظت برخی عناصر غذایی پر مصرف و کم مصرف در گیاه ذرت، آزمایشی در شرایط گلخانه بهصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار انجام شد. عامل اول شامل لجن فاضلاب (0، 10، 20، 40، و 80 گرم در کیلوگرم خاک) و عامل دوم بافت خاک (لوم رسی، لوم شنی و شنی) بود. یک تیمار کود شیمیایی نیز جهت مقایسه با اثر کاربرد سطوح لجن فاضلاب بر رشد و ترکیب شیمیایی ذرت استفاده گردید. جهت مقایسه سطوح لجن فاضلاب کاربردی (فاکتور اول) با تیمار کود شیمیایی در هر بافت خاک از یک طرح کاملا تصادفی با شش تیمار و سه تکرار استفاده شد. نتایج نشان داد که افزودن لجن فاضلاب، عملکرد خشک ذرت را در همه بافت‌های خاک به‌طور معنی داری افزایش داد. کاربرد لجن فاضلاب سبب افزایش معنی‌دار غلظت نیتروژن، فسفر، آهن، روی، مس و منگنز در اندام هوایی ذرت گردید و نشانه‌های کمبود این عناصر مشاهده نشد. غلظت عناصر غذایی در ذرت، حتی در سطوح بالای کاربرد لجن فاضلاب به‌حد سمیت نرسید و غلظت کادمیم و سرب در اندام هوایی گیاه کم و قابل اندازه گیری نبود. با توجه به‌کمبود عناصر غذایی در خاکهای آهکی به‌خصوص آهن و روی، کاربرد لجن فاضلاب می‌تواند به‌عنوان گزینه‌ای جهت جبران کمبود این عناصر باشد. به‌طور کلی کاربرد لجن فاضلاب در افزایش غلظت عناصر غذایی و عملکرد خشک گیاه ذرت برتر از کود شیمیایی بود. قبل از هر گونه توصیه کاربرد لجن فاضلاب، نتایج این تحقیق بایستی در شرایط مزرعه نیز تایید گردد.
امیر محسنی؛ حسین میرسید حسینی؛ فریبرز عباسی
چکیده
روش کود دهی نقش مهمی در کارآیی مصرف آب و کود، عملکرد گیاه و تلفات کود ایفا می کند. آزمایش انجام شده به صورت فاکتوریل با طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در چهار تکرار در سال زراعی1389-1388 بر روی جویچه های انتها باز، انجام شد. فاکتور اول شامل چهار سطح آبی (W1-4) و فاکتور دوم شامل چهار سطح کودی (N1-4) به روش کودآبیاری بودند. تیمارهای 16 گانه فوق در نهایت ...
بیشتر
روش کود دهی نقش مهمی در کارآیی مصرف آب و کود، عملکرد گیاه و تلفات کود ایفا می کند. آزمایش انجام شده به صورت فاکتوریل با طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در چهار تکرار در سال زراعی1389-1388 بر روی جویچه های انتها باز، انجام شد. فاکتور اول شامل چهار سطح آبی (W1-4) و فاکتور دوم شامل چهار سطح کودی (N1-4) به روش کودآبیاری بودند. تیمارهای 16 گانه فوق در نهایت با روش کود دهی سطحی، مورد مقایسه قرار گرفتند. نیتروژن مورد نیاز گیاه از طریق کود اوره و طی چهار مرحله به خاک اضافه گردید. 25 درصد کود مورد نیاز قبل از کشت به روش مرسوم، 25 درصد در مرحله 7برگی، 25 درصد در مرحله ساقه دهی و 25 درصد نیز در زمان سنبله دهی به صورت کودآبیاری به گیاه داده شد. کود مورد نیاز در روش پخش سطحی دو تقسیط مساوی (قبل از کاشت و مرحله هفت برگی) و آب مورد نیاز، نیز به مقدار 120 درصد توصیه آبی برای گیاه فراهم گردید. نتایج نشان داد بیشترین عملکرد و اجزای عملکرد در تیمار 100 درصد نیاز آبی و 100 درصد نیاز کودی اتفاق افتاد. از طرف دیگر عملکرد در اکثر تیمارهای کودآبیاری در مقایسه با تیمار سنتی اختلاف معنی داری نشان داد. مصرف کود و آب نیز تحت تاثیر روش کوددهی و مقدار مصرف کود و آب قرار گرفت. بطوری که بیشترین کارآیی مربوط به سطح کودی 100 درصد و سطح آبی 100 درصد می باشد. همچنین بررسی تلفات عمقی نیترات در خاک نشان داد که بیشترین میزان تلفات مربوط به تیمار سنتی و به مقدار 1/25 درصد که از تمامی تیمار-های کود آبیاری بیشتر می باشد.
سیف اله فلاح؛ فایز رئیسی
چکیده
اثر نیتروژن از منبع آلی و شیمیایی بر راندمان عناصر (نیتروژن و فسفر) در شرایط تنش آبی به خوبی مشخص نشده است. بنابراین آزمایشی مزرعه‌ای با هدف تعیین اثر منابع مختلف نیتروژن و تنش خشکی بر کارایی نیتروژن و فسفر در ذرت به صورت طرح کرت‌های خرد شده به اجرا درآمد. کرت‌های اصلی شامل تیمار آبیاری در دو سطح (آبیاری بدون تنش و قطع آب در مرحله ...
بیشتر
اثر نیتروژن از منبع آلی و شیمیایی بر راندمان عناصر (نیتروژن و فسفر) در شرایط تنش آبی به خوبی مشخص نشده است. بنابراین آزمایشی مزرعه‌ای با هدف تعیین اثر منابع مختلف نیتروژن و تنش خشکی بر کارایی نیتروژن و فسفر در ذرت به صورت طرح کرت‌های خرد شده به اجرا درآمد. کرت‌های اصلی شامل تیمار آبیاری در دو سطح (آبیاری بدون تنش و قطع آب در مرحله گلدهی به مدت دو هفته) و کرت‌های فرعی شامل کودهای نیتروژن‌دار (کود گاوی: 8/40 تن در هکتار، مرغی: 3/13 تن در هکتار، اوره: 435 کیلوگرم در هکتار، تلفیق کود گاوی با اوره: به ترتیب 4/20 تن در هکتار و 217 کیلوگرم در هکتار) و شاهد (عدم مصرف کود) بودند. نتایج نشان داد اثر تنش کم آبی و نوع کود بر جذب نیتروژن معنی دار بود؛ اما جذب فسفر فقط تحت تأثیر نوع کود قرار گرفت، بطوری که بالاترین جذب نیتروژن و فسفر با بکارگیری کود مرغی بدست آمد. همچنین برهمکنش تنش کم آبی با نوع کود بر کارایی زراعی نیتروژن و فسفر و کارایی فیزیولوژیک نیتروژن معنی دار بود (01/0>P). اثر تنش کم آبی بر کارایی جذب نیتروژن و فسفر معنی‌دار نبود، ولی نوع کود بر این صفت اثر معنی داری داشت. کارایی فیزیولوژیک فسفر در اثر تنش آبی به طور معنی‌داری کاهش یافت. کارایی زراعی نیتروژن و فسفر و کارایی فیزیولوژیک نیتروژن با مصرف کود مرغی و گاوی و تحت شرایط تنش کم آبی به طور معنی‌داری کمتر از آبیاری بدون تنش بود. به طور کلی بالاترین کارایی زراعی و جذب نیتروژن و فسفر با بکارگیری کود مرغی در شرایط آبیاری بدون تنش و یا تلفیق کود گاوی با اوره در شرایط تنش کم آبی بدست آمد.
یاسر عباسی؛ عبدالمجید لیاقت؛ فریبرز عباسی
چکیده
مدیریت مناسب آب و کود از مولفه های مهم تولید است که علاوه بر تاثیر بر عملکرد محصول و کارایی مصرف آب و کود، آلودگی های زیست-محیطی را نیز متاثر می کند. در این تحقیق، به منظور بررسی اثر کودآبیاری بر آبشویی نیترات به زیر ناحیه ریشه، آزمایشی مزرعه ای در حضور گیاه ذرت در مزرعه 400 هکتاری موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر (کرج) اجرا شد. آزمایش ...
بیشتر
مدیریت مناسب آب و کود از مولفه های مهم تولید است که علاوه بر تاثیر بر عملکرد محصول و کارایی مصرف آب و کود، آلودگی های زیست-محیطی را نیز متاثر می کند. در این تحقیق، به منظور بررسی اثر کودآبیاری بر آبشویی نیترات به زیر ناحیه ریشه، آزمایشی مزرعه ای در حضور گیاه ذرت در مزرعه 400 هکتاری موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر (کرج) اجرا شد. آزمایش انجام شده به صورت فاکتوریل با طرح پایه بلوک-های کامل تصادفی بر روی جویچه های انتها باز به طول 162 متر در 12 بلوک آزمایشی صورت پذیرفت. فاکتور اول شامل سطوح آبی (W) (60، 80، 100 و 120 درصد آبیاری کامل) و فاکتور دوم شامل سطوح کودی (N) (60، 80 و 100 درصد توصیه کودی) به روش کودآبیاری بودند. نیتروژن مورد نیاز گیاه از کود اوره تامین که طی چهار مرحله به خاک اضافه شد. 25 درصد کود مورد نیاز قبل از کشت به روش مرسوم، 25 درصد در مرحله 4 تا 6 برگی، 25 درصد در مرحله ساقه دهی و 25 درصد نیز در زمان سنبله دهی به صورت کودآبیاری به گیاه داده شد. برای تعیین نیترات موجود در خاک، از تمام تیمارها در اعماق 20-0، 40-20، 60-40 و 80-60 سانتی متری نمونه برداری و بعد از هوا خشک کردن از الک 2 میلی متری عبور داده شدند. سپس، مقدار نیترات موجود در هر نمونه به روش اسپکتروفوتومتر تعیین شد. برای اندازه گیری نیترات خروجی جویچه ها از طریق رواناب نیز نمونه برداری از زهاب خروجی هر تیمار صورت گرفت. نیترات موجود در گیاه از طریق نمونه برداری و آنالیز نیترات گیاهی تعیین شد. به منظور تعیین نیترات انتقال یافته به پایین ناحیه ریشه، از بیلان جرمی نیترات استفاده شد. نتایج نشان داد سطح آبی 120 درصد باعث نفوذ عمقی آب به پایین ناحیه ریشه به مقدار 85 میلی متر گردید. در حالی که سطح آبی 60 درصد باعث نفوذ عمقی به میزان 17 میلی متر شد. همچنین هر دو عامل آب و کود به میزان زیادی بر آبشویی نیترات مؤثر بودند. در تمام تیمارها آبشویی نیترات با سطح کودی و سطح آبی رابطه ای مستقیم داشت. بیشترین آبشویی نیترات در تیمارهای سطح کودی 100 درصد صورت گرفت که با کاهش سطح آبی، آبشویی نیترات نیز سیر نزولی داشت. در بعضی شرایط مثل سطح کودی 80 درصد برای عمق 40-0 سانتی متر، تغییر سطح آبی از 60 تا 100 درصد اثری بر آبشویی نداشت. بنابراین، انتخاب سطح آبی در این شرایط با در نظر گرفتن سایر گزینه ها مثل عملکرد باید صورت گیرد. با توجه به اینکه ذرت گیاهی با عمق توسعه ریشه حدود 80 سانتی متر می باشد، بنابراین، با توجه به اینکه در مزرعه محل آزمایش متوسط عمق خاک زراعی حدود 80سانتی متر، و لایه های پایین تر از آن عمدتا شن (Gravel) بودند، مبنای آبشویی عمقی در این تحقیق عمق 80 سانتی متری در نظر گرفته شد. در تمام تیمارهای سطوح آبی 60 و80درصد، آبشویی نیترات از این عمق اتفاق نیفتاد.
حمید رضا بوستانی؛ عبدالمجید رونقی
چکیده
امروزه استفاده از لجن فاضلاب در کشاورزی به عنوان یک منبع ارزان قیمت حاوی عناصر غذایی پرمصرف و کم مصرف مورد توجه گرفته است. هدف از اجرای آزمایش مقایسه اثر کاربرد لجن فاضلاب با کود شیمیایی بر فراهمی برخی عناصر غذایی در سه بافت یک خاک آهکی پس از برداشت ذرت بود. آزمایش در شرایط گلخانه به صورت فاکتوریل، در قالب طرح کاملاً تصادفی با دو فاکتور ...
بیشتر
امروزه استفاده از لجن فاضلاب در کشاورزی به عنوان یک منبع ارزان قیمت حاوی عناصر غذایی پرمصرف و کم مصرف مورد توجه گرفته است. هدف از اجرای آزمایش مقایسه اثر کاربرد لجن فاضلاب با کود شیمیایی بر فراهمی برخی عناصر غذایی در سه بافت یک خاک آهکی پس از برداشت ذرت بود. آزمایش در شرایط گلخانه به صورت فاکتوریل، در قالب طرح کاملاً تصادفی با دو فاکتور و در سه تکرار انجام شد. نتایج نشان داد که نیتروژن کل خاک، فسفر و پتاسیم قابل استفاده گیاه در هر سه بافت خاک تحت تاثیر کاربرد لجن فاضلاب افزایش معنی داری نشان داد. اثر کود شیمیایی در افزایش غلظت نیتروژن کل و فسفر قابل استفاده گیاه در مقایسه با تیمار لجن فاضلاب در هر سه بافت مورد مطالعه به طور معنی داری کمتر بود. افزایش غلظت پتاسیم خاکهای مورد مطالعه در مقایسه با افزایش فسفر و نیتروژن خاک در تیمار لجن فاضلاب کمتر بود، که به دلیل غلظت کم پتاسیم در لجن فاضلاب است. کاربرد لجن فاضلاب سبب افزایش معنی دار غلظت آهن، روی، مس و منگنز عصاره گیری شده توسط دی تی پی ا ((DTPA در هر سه بافت خاک شد و نسبت به نمونه های خاک تیمار شده با کود شیمیایی به طور معنی داری بیشتر بود. با توجه به سطح فراهمی عناصر غذایی در خاک پس از برداشت ذرت، به ویژه در سطوح بالای کاربرد لجن فاضلاب، نیاز به افزودن بیشتر عناصر غذایی برای کشت بعدی نمی باشد. غلظت کادمیم و سرب عصاره گیری شده توسط دی تی پی ا در سه بافت خاک پس از برداشت گیاه ناچیز و قابل اندازه گیری نبود. با توجه به غلظت بسیار کم کادمیم و سرب در لجن فاضلاب کاربردی، خطر آلودگی خاک به این عناصر بعید به نظر می رسد، هر چند در صورت کاربرد مکرر و افزودن سطوح بالای لجن فاضلاب انجام آزمون خاک به منظور اطمینان از عدم تجمع و آلودگی خاک به کادمیم و سرب پیشنهاد می شود. تامین عناصر غذایی مورد نیاز ذرت و بر طرف نمودن کمبود آهن و روی در خاک های آهکی از مزایای مهم کاربرد لجن فاضلاب در زمین های کشاورزی است. قبل از هر گونه توصیه کاربرد لجن فاضلاب، نتایج این تحقیق بایستی در شرایط مزرعه نیز تایید گردد.
مریم روستایی؛ تیمور سهرابی؛ علیرضا مساح بوانی؛ محمدصادق احدی
چکیده
تغییر اقلیم در عصر حاضر به عنوان مهمترین تهدید برای توسعه پایدار، کشاورزی و امنیت غذایی مطرح است. این پدیده در مناطق خشک مانند ایران که با کمبود آب روبرو هستند، اهمیت بیشتری می‌یابد. هدف اصلی این مطالعه بررسی تاثیر تغییر اقلیم بر دما، بارش و میزان عملکرد گیاه ذرت و در نهایت بررسی تغییرات بهرهوری آب در دوره 2039-2010، در سطوح مختلف ریسک، ...
بیشتر
تغییر اقلیم در عصر حاضر به عنوان مهمترین تهدید برای توسعه پایدار، کشاورزی و امنیت غذایی مطرح است. این پدیده در مناطق خشک مانند ایران که با کمبود آب روبرو هستند، اهمیت بیشتری می‌یابد. هدف اصلی این مطالعه بررسی تاثیر تغییر اقلیم بر دما، بارش و میزان عملکرد گیاه ذرت و در نهایت بررسی تغییرات بهرهوری آب در دوره 2039-2010، در سطوح مختلف ریسک، در منطقه پاکدشت تهران می باشد. به این منظور، ترکیبی از 9 مدل AOGCM تحت سناریو انتشار A2 برای اعمال عدم قطعیت ناشی از مدلهای AOGCM و مدل گیاهی AquaCrop برای شبیه سازی عملکرد ذرت استفاده شد. با استفاده از رویکرد بیز-مونتکارلو توابع توزیع تجمعی دما و بارش منطقه برای دوره آتی تولید و از این توابع مقادیر سطوح ریسک 25، 50 و 75 درصد استخراج شد. در ادامه، سطوح ریسک استخراج شده با روش عامل تغییر ریزمقیاس و به مدل AquaCrop معرفی و عملکرد گیاه ذرت برای دوره 2039-2010 تحت سه سطح ریسک، شبیهسازی شد. نتایج سطح ریسک 50 درصد، نشان از Cº68/1-71/0 افزایش دما برای دوره 2039-2010 دارد و میانگین ماهانه بارش در دوره مذکور 19/1-7/0 برابر دوره پایه شبیهسازی شده است. شبیه سازی زیست‌توده برای سطوح ریسک 25، 50 و 75 درصد و برای تیمار آبیاری کامل به ترتیب 8/7، 8/6 و 2/6 درصد و برای تیمار کمآبیاری 8/20، 9/18 و 8/17 درصد کاهش بهرهوری آب را نشان می‌دهد که علت آن افزایش دما و تغییرپذیری باران بوده است
